W październiku 2012 r. wiedeński uniwersytet wszczął postępowanie w trybie negocjacji, którego celem było zawarcie umowy ramowej. Jej przedmiotem miała być eksploatacja, konserwacja i renowacja technicznego wyposażenia budynków oraz laboratorium. Zainteresowanie udziałem w postępowaniu wyraziło dwóch wykonawców. Jeden z nich, na mocy decyzji został wykluczony ze względu na brak dostarczenia oryginału dowodu wpłacenia wadium.

Postępowanie krajowe

Wykonawca złożył odwołanie do austriackiego sądu administracyjnego, które nie zostało uwzględnione. Złożona skarga rewizyjna (odpowiednik skargi kasacyjnej) również nie została rozpatrzona po myśli podmiotu ubiegającego się o udzielenie zamówienia.

W tym samym czasie zamawiający wybrał ofertę drugiego wykonawcy ubiegającego się o udzielenie zamówienia i podpisał z nim umowę ramową. 

Wykluczony wykonawca wniósł odwołanie od czynności wyboru najkorzystniejszej oferty. Środek ochrony prawnej został oddalony przez austriacki federalny sąd administracyjny, który wskazał, iż wykonawca ten nie może skarżyć nieprawidłowości, którymi dotknięta jest procedura wyboru innej oferty.

Odwołanie i interes prawny po nowelizacji PZP >>>

Ponownie złożona została skarga rewizyjna, w której wykluczony wykonawca podnosił, powołując się na wyrok TSUE z 4.07.2013 r., C-100/12, że każdy z oferentów w prowadzonym postępowaniu ma równoważny interes gospodarczy w odrzuceniu oferty drugiej strony. Skutkiem tego - wykonawca wykluczony ma prawo do wniesienia odwołania na czynność wyboru najkorzystniejszej oferty, nawet jeśli przedstawiona przez niego oferta nie spełnia warunków formalnych udziału w postępowaniu.

Wykonawca podniósł także, iż uniemożliwienie złożenia odwołania w tej sytuacji narusza bezpośrednio art. 1 ust. 3 dyrektywy Rady 89/665 z 21.12.1989 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane (Dz.U. UE seria L z 1989 r. Nr 395, s. 33). Zgodnie z nim członkowie Unii Europejskiej mają obowiązek zapewnić dostępność procedur odwoławczych przynajmniej dla każdego podmiotu, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia.

Przedstawione stanowisko wykonawcy wzbudziło wątpliwości składu orzekającego, który postanowił zwrócić się w trybie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrokiem z 21.12.2016 r., C-355/15 wskazał, iż aby odwołanie mogło zostać uznane za skuteczne, musi być ono dostępne dla każdego, kto ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia.

Ze względu na odmienny stan faktyczny do danej sprawy nie znalazł zastosowania wyrok TSUE z 4.07.2013 r., C-100/12 oraz z 5.04.2016 r., C-689/13. Bez względu pozostaje także fakt, iż chęć udziału w postępowaniu wyraziły tylko dwa podmioty. 

Należy zauważyć, że regulacje dyrektywy 89/665 gwarantują wnoszenie środków odwolawczych od nieprawidłowych decyzji zamawiającego. Umożliwia to wykluczonym wykonawcom zakwestionowanie zarówno decyzji o wykluczeniu, jak i również dalszych decyzji, które mogłyby powodować po jego stronie szkodę w przypadku unieważnienia prowadzonego postępowania.

Z tego też względu art. 1 ust. 3 dyrektywy 89/665 może być interpretowany w sposób umożliwiający wniesienie środków odwoławczych wykluczonemu wykonawcy wobec czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 21.12.2016 r., C-355/15

LEX Zamówienia Publiczne
Artykuł pochodzi z programu LEX Zamówienia Publiczne
Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami