Projekt ustawy ma na celu:
1. zdynamizowanie zmian w zakresie przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności, poprzez wprowadzenie racjonalnej i odpłatnej, powszechnej formuły uwłaszczenia wieczystych użytkowników, zgodnej z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego,
2. wyeliminowanie na przyszłość - po wejściu w życie projektowanej ustawy - możliwości ustanawiania prawa wieczystego użytkowania,
3. przygotowanie gruntu dla systemowej zmiany Kodeksu cywilnego (prawa rzeczowego) celem umożliwienia wprowadzenia postulowanej przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości nowej instytucji prawa rzeczowego - uniwersalnej i nowoczesnej – w postaci prawa zabudowy.

Zgodnie z projektem, istniejące w dniu wejścia w życie proponowanej ustawy prawo użytkowania wieczystego ulegnie przekształceniu z mocy prawa w prawo własności nieruchomości na rzecz dotychczasowego wieczystego użytkownika, co powinien stwierdzić (deklaratywnie) decyzją starosta – w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub wójt, burmistrz, prezydent miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa – odpowiednio, w przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego. Decyzja tych organów będzie podstawą wpisu zmian własnościowych w księdze wieczystej.

Opłata za przekształcenie (z mocy prawa) wieczystego użytkowania we własność będzie odpowiadać – co do zasady – opłatom, jakie obecnie wnosi wieczysty użytkownik, płatnym w tych samych czasokresach, przez okres do którego miało trwać, wg umowy lub decyzji, prawo wieczystego użytkowania. Jednakże nie będzie możliwa aktualizacja przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego obowiązujących w dacie wejścia w życie ustawy opłat rocznych, a pozostanie jedynie możliwość ich obniżenia, na wniosek uwłaszczonego, dotychczasowego wieczystego użytkownika, w warunkach obniżki wartości nieruchomości po roku 2011, określonej przez rzeczoznawcę majątkowego.

Nieuiszczona część opłaty, rozłożona na raty, podlegać będzie zabezpieczeniu hipoteką przymusową na nieruchomości objętej przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. W przypadku przekształcenia udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości, związanego z odrębną własnością lokalu, hipoteka przymusowa obciąży nieruchomość lokalową osoby, na rzecz której nastąpiło przekształcenie. Podstawą wpisu hipoteki będzie ostateczna decyzja w sprawie ustalenia opłaty za przekształcenie prawa wieczystego użytkowania we własność.

Osoby uprawnione do przekształcenia wieczystego użytkowania na podstawie obecnie obowiązującej ustawy z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (Dz. U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1459 z późn. zm.) zostaną również uwłaszczone z mocy prawa, na podstawie projektowanej ustawy, o ile wcześniej nie doszło do wydania ostatecznej decyzji o przekształceniu tego prawa na własność przez właściwy organ na podstawie dotychczasowych przepisów.

Po wejściu w życie projektowanej ustawy, roszczenia o ustanowienie prawa wieczystego użytkowania przyznane przez przepisy innych ustaw, wynikające z decyzji, orzeczeń sądowych lub umów, przekształcą się w roszczenia o przeniesienie prawa własności, na warunkach finansowych wynikających z tych przepisów, decyzji, orzeczeń lub umów. Po przewłaszczeniu – na mocy umowy lub orzeczenia sądu (art. 64 k.c., art. 1047 k.p.c.), właściciele będą mogli skorzystać z korekty warunków finansowych przewidzianych dla osób, które zostały uwłaszczone z mocy prawa.

Projekt ustawy został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu.

Na podstawie: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 8 lutego 2011 r.

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.)
Ustawa z 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności (Dz. U. z 2005 r. Nr 175, poz. 1459 z późn. zm.)


Zobacz projekt ustawy:
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości oraz niektórych innych ustaw