Ustalenie własności gruntu stanowi zagadnienie wstępne (II OSK 2320/10)

Spór co do własności gruntu, na którym rosło drzewo, w tym kwestia przebiegu granic między nieruchomościami, stanowi zagadnienie wstępne w sprawie o wymierzenie kary pieniężnej za usunięcie drzewa bez wymaganego zezwolenia uznał NSA.

Wójt gminy umorzył postępowanie w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za usunięcie drzewa bez wymaganego zezwolenia. W uzasadnieniu wskazał, że nałożenie kary nie było możliwe ponieważ sporny był fakt własności nieruchomości, na której rosło drzewo.

SKO uchyliło zaskarżoną decyzję i sprawę przekazało do ponownego rozpatrzenia. Zdaniem SKO, organ pierwszej instancji powinien ustalić czy podmiot, który usunął drzewo, mógłby uzyskać zezwolenie na jego usunięcie. W ocenie SKO, brak możliwości ustalenia właściciela drzewa, nie daje jeszcze podstawy do umorzenia postępowania. W sprawie nie zaistniał bowiem przypadek bezprzedmiotowości postępowania. Skarżący dokonał wycinki drzewa bez zezwolenia, a w takim przypadku, po spełnieniu dodatkowych przesłanek, przepisy ustawy o ochronie przyrody przewidują nałożenie administracyjnej kary pieniężnej.

NSA rozpatrując skargę kasacyjną przypomniał, iż karę pieniężną za usunięcie drzew lub krzewów bez zezwolenia, o jakiej mowa w art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody , można wymierzyć jedynie tym podmiotom, które są uprawnione do uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów z terenu danej nieruchomości. Jedynie bowiem podmiot mający interes prawny w sprawie usunięcia drzew lub krzewów może być adresatem decyzji nakładającej karę pieniężną za naruszenie wymagań ochrony środowiska w tym zakresie. Nie ma podstaw do wymierzenia kary pieniężnej osobie trzeciej, gdyż osoba taka nie jest zobowiązana do utrzymywania we właściwym stanie drzew i krzewów rosnących na cudzej nieruchomości, a tym samym nie jest uprawniona do uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów z terenu takich nieruchomości.

NSA zwrócił uwagę, iż w sprawie pojawił się spór co do tego na czyjej nieruchomości rosło usunięte drzewo, nie wyjaśnione zostało bowiem jak przebiegały granice między nieruchomościami. Sytuacja taka nie oznacza jednak – wbrew stanowisku strony wnoszącej skargę kasacyjną – iż nie można wydać decyzji o nałożeniu kary pieniężnej za samowolne usunięcie drzewa i organ winien na podstawie art. 105 k.p.a. umorzyć postępowanie administracyjne. W sytuacji, gdy istnieje spór co do własności gruntu, na którym rosło usunięte drzewo, kwestia własności gruntu, na którym rosło to drzewo, w tym kwestia przebiegu granic między nieruchomościami, stanowi zagadnienie wstępne w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. w sprawie o wymierzenie kary pieniężnej na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie przyrody za usunięcie drzewa bez wymaganego zezwolenia.

Przydatne materiały: Wyrok NSA z 21 lutego 2012 r., sygn. akt II OSK 2320/10, prawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm.)