Podczas czwartkowej sesji zgromadzenia Metropolii jego przewodniczący prezydent Katowic Marcin Krupa poinformował, że dotarły do niego wnioski dwóch gmin: Ornontowice i Orzesze o chęci przystąpienia do Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Zgodnie z określoną w ustawie o związku metropolitalnym w woj. śląskim procedurą, wnioski takie – poparte m.in. wynikami przeprowadzonych w gminach konsultacji społecznych – zgromadzenie GZM przekazuje uchwałą do zaopiniowania przez Sejmik Woj. Śląskiego oraz wojewodę śląskiego. „Po uzyskaniu tych opinii przeprowadzimy dyskusję wśród nas i podejmiemy decyzję o dalszym procedowaniu, czyli wysłaniu konkretnych już wniosków wraz z uzasadnieniami do Prezesa Rady Ministrów” - zasygnalizował Krupa.

Gminy Ornontowice i Orzesze przylegają do Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii od południowego zachodu. Ich wnioski mają związek m.in. z przejmowaniem przez Metropolię całości organizacji komunikacji miejskiej od jej dotychczasowych organizatorów – m.in. Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (KZK GOP) oraz Miejskiego Zarządu Komunikacji w Tychach (MZK), które obsługują linie autobusowe na terenie tych gmin.

W rozmowie z PAP przewodniczący zarządu GZM Kazimierz Karolczak zaznaczył, że podobne wnioski przygotowywało ostatnio też pięć innych gmin przylegających do Metropolii od północy. To członkowie innego organizatora, Międzygminnego Związku Komunikacji Pasażerskiej w Tarnowskich Górach (MZKP). Tylko część wszystkich tworzących MZKP gmin należy do GZM od początku jej istnienia.

Teraz chęć przystąpienia do Metropolii zasygnalizowały pozostałe gminy członkowskie MZKP: Krupski Młyn, Miasteczko Śląskie, Toszek, Tworóg i Wielowieś. Wcześniej, np. w Toszku, uchwałę w sprawie przeprowadzenia konsultacji ws. przystąpienia do Metropolii toszecka rada miasta przyjęła 20 kwietnia br. Na jej podstawie konsultacje trwały od 23 kwietnia do 4 maja.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) – powołana specjalną ustawą – zrzesza dziś 41 miast i gmin centralnej części woj. śląskiego. Po spełnieniu przewidzianych przez ustawę wymagań Metropolia powstała 1 lipca 2017 r., a zaczęła działać 1 stycznia 2018 r. Wcześniej zainteresowane samorządy musiały przeprowadzić wiele procedur poprzedzających utworzenie związku.

Jedną z nich były konsultacje społeczne. Po ich zakończeniu radni 41 samorządów podejmowali uchwały o przystąpieniu ich miast i gmin do związku metropolitalnego. Uchwały te wsparły wniosek o utworzenie związku, który następnie – po zaopiniowaniu przez samorząd wojewódzki - trafił poprzez wojewodę śląskiego i ministra SWiA do Rady Ministrów.

To Rada Ministrów rozporządzeniem utworzyła w woj. śląskim związek metropolitalny. Będzie też decydowała o ewentualnej zmianie jego obszaru i granic. Zgodnie z ustawą wniosek w tej sprawie powinno złożyć do ministra SWiA zgromadzenie GZM.

Do wniosku dołączone powinny być: wyrażone w formie uchwały opinie rad nowych gmin, które mają wejść w skład związku metropolitalnego, uchwały rad tych gmin ws. przystąpienia do związku metropolitalnego, a także wyrażone w formie uchwał opinie: Sejmiku Woj. Śląskiego i zgromadzenia związku metropolitalnego (opinie rad gmin i zgromadzenia muszą być pozytywne). Jednocześnie wymagane jest zasięgnięcie opinii wojewody śląskiego.

Sam wniosek powinien zawierać – prócz określenia nowego obszaru i granic - uzasadnienie zmiany, zawierające m.in. "wskazanie form współpracy gmin, które mają wejść w skład związku metropolitalnego, powiązań funkcjonalnych i zaawansowania procesów urbanizacyjnych, a także opis układu osadniczego i przestrzennego uwzględniający więzi społeczne, gospodarcze i kulturowe".

Ewentualna zmiana granic związku metropolitalnego może nastąpić od 1 stycznia.

Według ustawy związek metropolitalny jest zrzeszeniem gmin woj. śląskiego charakteryzujących się silnymi powiązaniami funkcjonalnymi i zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, położonych na obszarze spójnym pod względem przestrzennym, który zamieszkują co najmniej 2 mln mieszkańców (w 41 gminach GZM mieszka 2,28 mln osób).

Związek metropolitalny ma wykonywać zadania publiczne w zakresie kształtowania ładu przestrzennego, rozwoju społecznego i gospodarczego, planowania, koordynacji, integracji i rozwoju publicznego transportu zbiorowego. Pieniądze związkowi zapewnia m.in. 5-procentowy udział w podatku PIT płaconym przez mieszkańców metropolii.

Utworzenie ustawowego związku wykonującego część zadań publicznych samorządy przylegających do siebie miast konurbacji katowickiej postulowały od lat, m.in. w związku z problemami z integracją komunikacji publicznej. W czwartek zgromadzenie GZM przyjęło m.in. szereg uchwał rozpoczynających procedurę przejmowania komunikacji od dotychczasowych organizatorów.(PAP)

autor: Mateusz Babak

mtb/ par/