Idea tego projektu nie stanowi novum, bowiem już w 1994 roku Biuro Studiów i Analiz Kancelarii Senatu podjęło dyskusję na ten temat. Pomysłodawcą przekształcenia Senatu w obecnym kształcie jest natomiast Polskie Stronnictwo Ludowe. Lider tej partii – Waldemar Pawlak – tak argumentuje powołanie nowego organu: ,,Chcemy, aby senatorowie byli reprezentantami samorządów i organizacji pozarządowych. Dzięki temu kluczową rolę w krajowej polityce odgrywałyby osoby wybierane i weryfikowane przez społeczność lokalną".

Wicepremier i zarazem minister gospodarki podczas spotkania z burmistrzami i prezydentami miast zaznaczył, iż Izba Samorządowa powinna składać się z przedstawicieli:
- samorządów terytorialnych wszystkich trzech szczebli;
- środowisk naukowych;
- samorządu rolniczego;
- reprezentatywnych organizacji pracodawców;
- reprezentatywnych organizacji pracowników;
- organizacji pozarządowych;
- samorządów zawodowych, utworzonych na podstawie ustaw, reprezentujących osoby wykonujące - zawody zaufania publicznego.

Zakłada się, iż jedną z głównych kompetencji Izby Samorządowej byłoby posiadanie prawa wybierania Prezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz Rzecznika Praw Obywatelskich. Na nowopowstałym organie ciążyło by również zadanie dokonywania okresowego przeglądu obowiązujących ustaw i ich skutków.

Źródło: www.mg.gov.pl