Grupa mieszkańców wystąpiła z wnioskiem o przeprowadzenie referendum gminnego dotyczącego nadania nazw ulic.


Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie odrzucenia wniosku mieszkańców o przeprowadzenie referendum gminnego w sprawie nadania nazw ulicom. Uchwała została podjęta na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013r. poz. 594) i art. 18 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 706). Swoją uchwałę rada wydała w oparciu o opinię komisji powołanej do sprawdzenia, czy wniosek mieszkańców o przeprowadzenie referendum odpowiada przepisom ustawy. Zdaniem komisji pytanie referendalne skierowane do mieszkańców zmierzało do uchylenia obowiązującego aktu prawnego. Obowiązująca uchwała dotycząca nazw ulic została podjęta zgodnie z prawem i nie została uchylona ani też zaskarżona przez wojewodę. Jej podjęcie zostało poprzedzone konsultacjami społecznymi w ramach zebrań wiejskich, informacją w biuletynie gminnym oraz na stronie internetowej gminy. Mieszkańcy byli więc poinformowani o zamiarze wprowadzenia nazw ulic i nadania numeracji budynkom i nie wnosili znaczących zastrzeżeń co do zasadności podjęcia takiej uchwały.


Zdaniem WSA rada gminy błędnie przyjęła, iż niedopuszczalne jest przeprowadzenie referendum w sprawie już rozstrzygniętej, zmierzające do uchylenia obowiązującego już aktu prawnego. W ocenie sądu za dopuszczalne uznać należy referendum o skutku abrogacyjnym, a więc przeprowadzenie takiego głosowania powszechnego, które będzie zobowiązywać właściwy organ do uchylenia podjętego uprzednio rozstrzygnięcia.


Podstawowym warunkiem dopuszczalności przeprowadzenia takiego referendum jest to, by dokonanie takiej zmiany w określonych okolicznościach faktycznych było możliwe oraz by taka zmiana nie naruszała obowiązujących przepisów prawa. Zdaniem WSA oceniając z tego punktu widzenia zaskarżoną uchwałę należy uznać, że nieprawidłowo przyjęto niedopuszczalność przeprowadzenia referendum zobowiązującego radę gminy do uchylenia podjętej uprzednio uchwały w sprawie zmian nazw ulic. Podejmowanie uchwał w sprawie nazw ulic należy do spraw pozostających we właściwości rady gminy, co wyraźnie wynika z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym. Podjęcie przez radę uchwały uchylającej swoją wcześniejszą uchwałę w sprawie nazw ulic jest zatem dopuszczalne, albowiem mieszcząc się w zakresie właściwości rady, nie naruszy obowiązujących przepisów prawa i jest możliwe w okolicznościach faktycznych tej sprawy. Nie ma zatem przeszkód prawnych do tego, by wiążący wynik referendum zobowiązał radę gminy do podjęcia uchwały uchylającej swoją wcześniejszą uchwałę w sprawie – uznał WSA.


W sprawie odrzucenia wniosku o przeprowadzenie referendum nie jest dopuszczalne działanie organu według uznania albo stosowanie innych aniżeli wymienione w ustawie kryteriów oceny wniosku – dodał WSA.


Na podstawie:
Wyrok WSA w Krakowie z 26 września 2013 r., sygn. akt III SA/Kr 899/13