Artykuł pochodzi z magazynu Forum PPP, pierwszego w Polsce magazynu o Partnerstwie Publiczno-Prywatnym
Proszę opisać Państwa doświadczenia przy współpracy z samorządami.
Nasza kancelaria zajmuje się świadczeniem usług prawnych, wymagających wykorzystywania specjalistycznej wiedzy z zakresu różnych dziedzin prawa.
Świadczymy nasze usługi głównie przy obsłudze dużych, trudnych i precedensowych projektów inwestycyjnych, które wymagają od doradców prawnych znacznego doświadczenia i znakomitego warsztatu, ale także innowacyjności i poszukiwania nieszablonowych rozwiązań. Interesują nas te projekty, w których możemy współtworzyć precedensy oraz kształtować przyszłe standardy rynkowe. Współpracowaliśmy i współpracujemy z wieloma samorządami.
Naszymi klientami są: spółki z udziałem Skarbu Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego, prowadzące działalność np.: w zakresie wytwarzania i obrotu energią, zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz odprowadzania ścieków, zarządzania lotniskami, organizacji transportu zbiorowego.
W przedsięwzięciach inwestycyjnych dotyczących budowy oraz utrzymywania infrastruktury publicznej najczęściej doradzamy jednak inwestorom prywatnym lub instytucjom finansującym takie inwestycje. Jednostki samorządu terytorialnego wybierając doradców prawnych do realizowanych przez siebie projektów, kierują się bowiem wciąż, zasadniczo, kryterium ceny, a nie kryterium wiedzy, doświadczenia czy wiarygodności doradcy. Nasze doświadczenia ze współpracy z samorządami są zróżnicowane. Widzimy znakomite samorządy, świetnie przygotowane do prowadzenia projektów inwestycyjnych dużego kalibru oraz samorządy upolitycznione, nieudolne, nie będące w stanie podołać organizacyjnie przygotowaniu projektów inwestycyjnych wymagających współpracy z inwestorami prywatnymi.
Na pewno macie Państwo doświadczenia w PPP, mógłby Pan je przybliżyć?
W kancelarii mamy wyspecjalizowany zespół prawników zajmujących się projektami PPP. Interesujemy się realizacją przedsięwzięć inwestycyjnych w formule PPP od około 10 lat, odkąd w Wielkiej Brytanii popularność uzyskało PFI. Doszliśmy wtedy do przekonania, że inwestycje prywatne w infrastrukturę publiczną oraz świadczenie usług użyteczności publicznej staną się, prędzej czy później, popularne także w Polsce, otwierając bardzo duży rynek usług prawniczych.
Proszę pamiętać, że obsługa projektów PPP stanowi duże wyzwanie organizacyjne dla kancelarii. Zespół prawników zdolnych obsługiwać projekty PPP trzeba budować i „dogrywać" przez bardzo długi czas. Przedsięwzięcia PPP są projektami: trudnymi pod względem dokumentacyjnym, długotrwałymi, wymagającymi interdyscyplinarnej wiedzy prawniczej, współpracy stosunkowo dużej grupy dobrze wyszkolonych, doświadczonych prawników.
Nasza inwestycja w stworzenie zintegrowanego zespołu prawników zdolnych do obsługiwania projektów PPP, dokonana kilka lat temu, a więc jeszcze przed pojawieniem sie na większą skalę projektów PPP w Polsce, okazała się decyzją trafną i przyniosła nam zwrot. W ostatnim okresie doradzaliśmy bowiem lub doradzamy przy projektach PPP dotyczących: budowy oraz utrzymania dwóch odcinków autostrad płatnych, szpitala, dwóch parkingów, parku wodnego, lotniska, infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej, rewitalizacji dworca kolejowego oraz przy kilku projektach dotyczących rewitalizacji tkanki miejskiej.@page_break@
Doradzanie przy tak dużej liczbie projektów realizowanych w różnych sektorach jest znacznym wyzwaniem. Między projektami PPP realizowanymi w różnych sektorach istnieją znaczne różnice. Tym samym, trzeba poznać i zrozumieć specyfikę projektów inwestycyjnych realizowanych w poszczególnych branżach. Możliwość powoływania się na wiedzę zdobytą w innych projektach, jest często, w daleko idącym stopniu, ograniczona. Co istotne, możemy także korzystać z wiedzy oraz know-how naszej kancelarii zdobytego w związku z obsługą przedsięwzięć PPP realizowanych w innych krajach.
Clifford Chance to jedna z największych firm prawniczych na świecie, mająca biura w kilkunastu krajach. Clifford Chance obsługiwał realizację projektów PPP praktycznie we wszystkich sektorach, w których projekty PPP są realizowane na świecie. W tym roku zostaliśmy uznani przez magazyn Infrastructure Investor doradcą prawnym nr 1 w Europie w zakresie obsługi infrastrukturalnych projektów inwestycyjnych.
Jakiego rodzaju doradztwo przy projektach PPP jesteście Państwo w stanie świadczyć (prawne/ekonomiczne/promocja projektu /techniczne)?
Czy istnieje możliwość kompleksowego doradztwa?
Jesteśmy adwokatami oraz radcami prawnymi. Świadczymy wyłącznie usługi doradztwa prawnego. Mamy zasoby pozwalające sprawnie i na najwyższym poziomie obsługiwać wszelkie aspekty prawne przygotowania oraz realizacji projektów PPP. Z naszych obserwacji wynika, że obecnie samorządy stosunkowo często decydują się zamawiać łącznie usługi doradztwa prawnego oraz finansowego przy projektach PPP. Oceniamy to zjawisko krytycznie.
Uważamy, że przynosi ono dużo szkody samorządom. Wspomniane podejście samorządów, zupełnie niepotrzebnie, wymusza tworzenie „egzotycznych" konsorcjów, w skład których wchodzą firmy doradztwa finansowego oraz kancelarie.
Po pierwsze, w praktyce często ogranicza to samorządom możność jednoczesnego wyboru najlepszych doradców finansowych oraz najlepszych doradców prawnych dla danego projektu (np.: doradca finansowy ma doświadczenie przy realizacji danego typu projektu PPP, a doradca prawny już nie, nie mogą się oni zatem uzupełniać wiedzą i doświadczeniami praktycznymi), po drugie, ogranicza to niezależność doradców względem siebie.
W czym się Państwo specjalizujecie, szerzej niż PPP?
Clifford Chance to jedna z największych kancelarii na świecie. Kancelaria działa w skali globalnej i jest kancelarią uniwersalną.
W Polsce mamy bardzo dobrze oceniane przez klientów oraz konkurentów zespoły prawników zajmujących się doradztwem w zakresie: bankowości i finansów, inwestycji typu private equity, inwestycji w nieruchomości. Posiadamy też odnoszącą znaczące sukcesy grupę prawników wyspecjalizowanych w obsłudze sporów sądowych.
Co decyduje o specyfice Państwa oferty?
W naszej ocenie świadczone przez nas usługi wyróżnia ich kompleksowość. Jesteśmy wynajmowani do obsługi skomplikowanych, trudnych projektów inwestycyjnych. Możemy prowadzić obsługę takich projektów w pełnym zakresie.
Mamy bowiem interdyscyplinarny zespół prawników specjalizujących się w obsłudze projektów inwestycyjnych od A do Z. Prawnicy tworzący ten zespół, mogą korzystać z wiedzy zgromadzonej w Polsce przez: grupę bankową, korporacyjną czy nieruchomościową, a także czerpać z doświadczeń innych biur Clifford Chance.@page_break@
Artykuł pochodzi z magazynu Forum PPP, pierwszego w Polsce magazynu o Partnerstwie Publiczno-Prywatnym
Przykład niestandardowego zlecenia.
W ramach naszej praktyki specjalizującej się w obsłudze projektów PPP nie mamy, co do zasady, pracy powtarzalnej. Zlecenia które otrzymujemy i realizujemy, są często niestandardowe. Jeżeli chodzi o problematykę PPP to za jedno z niestandardowych zleceń realizowanych przez nas w ostatnim czasie można uznać przygotowanie raportu dla EPEC, obejmującego analizę przeszkód prawnych w przygotowaniu i wdrażaniu hybrydowych projektów PPP w Polsce. EPEC to wspólna inicjatywa Komisji Europejskiej oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego, mająca służyć promowaniu wiedzy pozwalającej na przełamywanie barier hamujących rozwój PPP w państwach członkowskich UE.
Jaki był cel tego raportu?
Komisja Europejska chciała ocenić jakiego rodzaju działania mogą okazać się przydatne w celu stworzenia warunków ułatwiających w kolejnej perspektywie finansowej realizację na szerszą skalę projektów PPP współfinansowanych ze środków unijnych.
Polska została wybrana jako kraj pilotażowy dla badania mającego na celu identyfikację przeszkód w przygotowaniu takich hybrydowych projektów PPP w obecnej perspektywie finansowej.
Jakie były wasze wnioski?
Wniosków z naszej analizy nie wolno nam obecnie ujawniać.
W tym miejscu mogę tylko powtórzyć to, na co zwracaliśmy już uwagę wielokrotnie w przeszłości.
Rozwój PPP w Polsce jest bez wątpienia uzależniony od wsparcia instytucjonalnego, którego tej formule współpracy międzysektorowej udzieli administracja rządowa.
To, co w ostatnim okresie uczyniło MRR, mam tu na myśli utworzenie „Platformy PPP', jest godne najwyższej pochwały i stanowi dowód przełomu w myśleniu o tym jaką rolę w procesie wspierania rozwoju PPP faktycznie ma do odegrania administracja centralna, jej autorytet, środki oraz narzędzia, którymi może się posługiwać.
Stworzenie „Platformy PPP" przez grupę urzędników z MRR stanowi widoczny krok zaświadczający, że po pierwsze, w polskich ministerstwach są znakomici, świadomi wyzwań przed nimi stojących, specjaliści od PPP, a po drugie, że administracja rządowa jest wreszcie gotowa i chce się zaangażować w rzeczywiste, efektywne i przemyślane działania mające na celu popularyzację PPP, i co znacznie ważniejsze, we wsparcie konkretnych projektów tego rodzaju realizowanych w naszym kraju. Patrzę na wysiłki MRR z nadzieją. Platforma PPP ma bowiem służyć stworzeniu warunków do swobodnego działania instytucji publicznych w zakresie PPP i w odpowiednim przygotowaniu kadr podmiotów publicznych do realizacji tych projektów. Świetnym pomysłem było zaangażowanie się MRR w projekty spalarniowe, poprzez zapewnienie pomocy doradczej dla tych projektów. Nie przeprowadzono bowiem do tej pory sektorowych projektów pilotażowych PPP pod patronatem administracji rządowej, które pozwoliłyby na wypracowanie wzorców udanego partnerstwa, a działania MRR zmierzają właśnie bezpośrednio w kierunku zapełnienia tej luki.
Rozmowę przeprowadził Bartosz Korbus