Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) dalej p.z.p., nie zawiera definicji pojęcia „prawo opcji”, choć posługuje się nim. Zgodnie bowiem z art. 34 ust. 5 p.z.p., jeżeli zamówienie na usługi lub dostawy przewiduje prawo opcji, przy ustaleniu wartości zamówienia uwzględnia się największy możliwy zakres tego zamówienia z uwzględnieniem prawa opcji.

Zamawiający oblicza wadium uwzględniając prawo opcji >>>

Jak wskazała M. Stachowiak „Prawo rozszerzenia zamówienia podstawowego o pewne usługi lub dostawy, które towarzyszą zamówieniu podstawowemu, a co do których zamawiający na etapie wszczęcia postępowania nie podjął decyzji, czy będzie z nich korzystał. Zamawiający, zastrzegając prawo opcji, może skorzystać z możliwości rozszerzenia zamówienia o konkretny przedmiot, co do zasady nietożsamy z przedmiotem zamówienia, jednakże każdorazowo ściśle z nim związany, bądź też zamienić określoną część zamówienia na inne, również ściśle określone, pozostające w związku z zamówieniem podstawowym. Skorzystanie z prawa opcji nie może bowiem stanowić obejścia przepisów prawa zamówień publicznych poprzez rozszerzanie przedmiotu zamówienia o dostawy lub usługi tożsame z przedmiotem zamówienia poprzez jednostronne oświadczenie zamawiającego woli zwiększenia wolumenu zamówienia bądź wydłużenia czasu trwania umowy" (vide: M. Stachowiak (w:) Prawo zamówień publicznych. Komentarz, W. Dzierżanowski, J. Jerzykowski, M. Stachowiak, Warszawa 2012).

Prawo opcji jest również określane mianem „klauzuli umożliwiającej zakup dodatkowych ilości za cenę już ustaloną” (vide: orzeczenie Trybunał Sprawiedliwości z dnia 16 grudnia 1975 r. (TS 40/73 ECR 975/10/01663)). Innymi słowy mówiąc, prawo opcji może polegać na rozszerzeniu zamówienia podstawowego o pewne usługi lub dostawy, które towarzyszą lub mogą towarzyszyć zamówieniu podstawowemu. Zakres objęty prawem opcji może również nie być tożsamy z zamówieniem podstawowym. Treść prawa opcji nie obejmie natomiast możliwości pomniejszenia zakresu udzielonego zamówienia.

Unieważnienie postępowania, w którym przewidziano prawo opcji >>>

Na marginesie jedynie warto zauważyć, iż do umowy w sprawie zamówienia publicznego można wprowadzić zapis dotyczący możliwość zwiększenia ilości niektórych pozycji asortymentowych, przy równoczesnym zmniejszeniu ilości innych pozycji asortymentowych. Zmiany te powinny jednak mieścić się w granicach wyrażonych przez zamawiającego, np. procentowo i nie mogą doprowadzić do zwiększenia wartości zawartej umowy.