Rada Miasta Poznania do uchwały w sprawie wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych dodała m.in. regulacje dotyczącą ustalenia dziennej opłaty za umieszczenie w pasie drogowym drogi publicznej tablic ogłoszeniowo-informacyjnych przeznaczonych na ogłoszenia mieszkańców niezwiązane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą, a także komunikaty dla mieszkańców zamieszczane przez miasto Poznań, miejskie jednostki organizacyjne oraz spółki z większościowym udziałem miasta (0, 01 zł za 1m2 powierzchni). Taką samą opłatę, rada miasta uchwaliła także za umieszczenia takich ogłoszeń bądź komunikatów na wiatach przystankowych przystanków komunikacji zbiorowej bądź na słupach ogłoszeniowo – reklamowych.

Nie można preferować podmiotów

Wojewoda wielkopolski rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność tych zapisów. Wskazał, że rada miasta stawkę opłaty za zajęcie 1m2 pasa drogowego zróżnicowała ze względu na podmiot, który będzie zamieszczał ogłoszenia. Kryterium takie nie mieści się w katalogu przesłanek wymienionych w art. 40 ust. 9 pkt 1-5 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. O drogach publicznych.

W skardze sądowej miasto twierdziło, że nie zróżnicowało w uchwale stawki podmiotowo. W uzasadnieniu uchwały wyraźnie zaznaczono, że wymienienie w jej treści mieszkańców miasta oraz jednostek organizacyjnych miasta i spółek z większościowym udziałem miasta nie było naruszeniem art.40 ust.9 pkt 1-5 ustawy o drogach publicznych, a jedynie wskazywało, kto ma uprawnienie, aby takie ogłoszenia umieszczać.

Przesłanki wymienia wprost ustawa

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu podzielił stanowisko wojewody i oddalił skargę. W uzasadnieniu podniósł, że w art.40 ust.9 ustawy wskazano kryteria, które należy uwzględnić przy ustalaniu stawek opłat za zajęcie pasa drogowego. Są nimi:

  • kategoria drogi, której pas drogowy zostaje zajęty
  • rodzaj elementu zajętego pasa drogowego
  • procentowa wielkość zajmowanej szerokości jezdni
  • rodzaj zajęcia pasa drogowego
  • rodzaj urządzenia lub obiektu budowlanego umieszczonego w pasie drogowego.

Sąd stwierdził, że wojewoda ma rację, twierdząc, że rada miasta zróżnicowała wysokość stawek ze względu na podmiot, który ogłoszenia i komunikaty będzie zamieszczał. Co więcej zindywidualizowano je wymieniając konkretnie mieszkańców miasta Poznań, miejskie jednostki organizacyjne i spółki z większościowym udziałem miasta.

W ocenie sądu językowe brzmienie art. 40 ust. 9 ustawy o drogach publicznych jednoznacznie wskazuje, że organ uchwałodawczy rady gminy nie może przekroczyć granicy ustawowego upoważnienia do ustalania stawek opłaty za zajęcie pasa drogowego poprzez poszerzanie katalogu przesłanek wskazanych w tym przepisie.

Cel ogłoszenia nie ma wpływu na opłatę

Z tego względu za bezzasadne sąd uznał zarzuty skargi wskazujące, że nie wystąpiło zróżnicowanie z uwagi na kryterium podmiotowe, a jedynie wprowadzono nową stawkę dla tablic ogłoszeniowo-informacyjnych przeznaczonych na komunikaty mieszkańców i jednostek oraz instytucji miejskich, a także dla tych części reklam znajdujących się na wiatach przystankowych oraz słupach ogłoszeniowo-reklamowych, na których zostanie przeznaczone miejsce dla takich ogłoszeń lub komunikatów. Sąd podkreślił, że w tej konkretnej sytuacji "takich” oznacza pochodzących od konkretnych wskazanych podmiotów. I z uwagi na te właśnie podmioty w sposób nieuprawniony niższe staną się opłaty uiszczanie przez właścicieli słupów i wiat. Podobnie bezprawne byłoby różnicowanie stawek uwagi na treść ogłoszeń czy ich cel.

Wyrok WSA w Poznaniu z dn. 14 sierpnia 2018 r. (sygn. akt w III SA/Po 398/18)