Rada miejska uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego części osiedla. Spółka wezwała radę miejską do usunięcia zaskarżoną uchwałą naruszenia prawa tj. art. 140 Kodeksu cywilnego i art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 1 ust. 2 pkt 7 ustawy planistycznej z 2003 r. , przepisów ustawy z 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami poprzez zrównanie ochrony "dobra kultury współczesnej" z ochroną ustawową zabytków, art. 7 Kpa poprzez brak uwzględnienia słusznego interesu społecznego i interesu obywateli miasta. Wzywający wniósł o zmianę planu miejscowego poprzez dopuszczenie możliwości nadbudowy budynku o co najmniej dwie kondygnacje, rozbudowy, przebudowy i dobudowy budynku oraz łącznika – także od strony przestrzeni publicznych, a także dopuszczenie budowy parkingu wielopoziomowego w sposób odpowiadający potrzebom współczesnego użytkownika, z zachowaniem pierwotnych proporcji obiektu oraz z poszanowaniem dotychczasowych założeń architektonicznych tj. zasad kształtowania bryły budynku.

WSA rozpatrując skargę zwrócił uwagę, że istotnie na poziomie legislacyjnym występuje zróżnicowanie ochrony obiektów stanowiących zabytki i obiektów stanowiących dobra kultury współczesnej. Ochronę zabytków uregulowano szczegółowo przede wszystkim w ustawie z 23.07.2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.). Jedną z form ochrony zabytków są ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którego projekt i zmiany podlegają uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków w zakresie jego właściwości. Dobra kultury współczesnej zdefiniowano jako niebędące zabytkami dobra kultury, takie jak pomniki, miejsca pamięci, budynki, ich wnętrza i detale, zespoły budynków, założenia urbanistyczne i krajobrazowe, będące uznanym dorobkiem współcześnie żyjących pokoleń, jeżeli cechuje je wysoka wartość artystyczna lub historyczna.

Słusznie organ wskazuje, że ochrona dóbr kultury współczesnej odbywa się poprzez określenie zasad ochrony przede wszystkim w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (a nie w ustawie), co wynika również expressis verbis z art. 15 ust. 2 pkt 4 ustawy z 27.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.) . Uszczegółowienie zakresu rozwiązań, jakie powinny znaleźć się w planie odnośnie dóbr kultury współczesnej zawiera § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587) . Wymieniono w tym przepisie: określenie obiektów i terenów chronionych ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym określenie nakazów, zakazów, dopuszczeń i ograniczeń w zagospodarowaniu terenów.

W odróżnieniu od zabytków, określenie granic ochrony dóbr kultury współczesnej pozostawił każdorazowemu uznaniu organu planistycznego. Nie oznacza to dowolności działania organu w tym zakresie, bowiem ustalenia te – podobnie jak pozostałe zapisy planu – podlegają uzasadnieniu, który to wymóg zawiera § 12 pkt 19 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587) . Nadto, również identycznie jak pozostałe ustalenia planu, zapisy o ochronie dóbr kultury współczesnej podlegają kontroli społecznej w trybie publicznego wglądu i istnieje możliwość zgłaszania do proponowanych rozwiązań uwag, podlegających następnie rozpatrzeniu przez organ sporządzający projekt planu. Ta procedura wymaga od organu szczególnej staranności w określaniu zasad zagospodarowania i ochrony dóbr kultury współczesnej oraz stanowi gwarancję wykluczenia dowolności zapisów w tym przedmiocie.

Na podstawie: Wyrok WSA w Białymstoku z 20 grudnia 2011 r., sygn. akt II SA/Bk 709/11

Na podstawie:
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587)
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)