Spółdzielnia wystąpiła do marszałka zarządu województwa z prośbą o wyrażenie zgody na cesję wierzytelności, objętych umową, zawartą pomiędzy szpitalem wojewódzkim a spółdzielnią w trybie przetargu nieograniczonego zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r., Nr 233, poz. 1655 ze zm.) .
Zarząd województwa odmówił wyrażenia zgody na zbycie wierzytelności spółdzielni wynikających z umowy zawartej zw szpitalem wojewódzkim.


Spółdzielnia złożyła odwołanie od uchwały do SKO. W ocenie odwołującej się spółdzielni, wyrażenie zgody na zbycie wierzytelności lub jej odmowa następuje w formie decyzji administracyjnej, którą jest każde pismo organu administracji publicznej skierowane na zewnątrz, w sposób władczy rozstrzygające o prawach i obowiązkach w indywidualnej sprawie.

Dlatego uznano, że zgoda na zbycie wierzytelności dokonywana jest przez organ administracji publicznej, a wierzytelność nie dotyczy bezpośrednio województwa wobec czego nie może być uznana za czynność dokonywaną w ramach stosunków cywilnoprawnych. W ocenie skarżącej województwo w sprawie wyrażenia zgody na cesję wierzytelności nie występuje jako podmiot cywilnoprawny ale realizuje zadania z zakresu administracji publicznej.
 

SKO stwierdziło niedopuszczalność odwołania spółdzielni od uchwały zarządu województwa w sprawie odmowy wyrażenia zgody na zbycie wierzytelności. Kolegium uznało, iż przedmiot sprawy, a zatem uchwała zarządu województwa, nie może być uznana za decyzję administracyjną dlatego w świetle treści art. 127 K.p.a. nie przysługuje od niej odwołanie do organu wyższego stopnia.

WSA zgodził się ze stanowiskiem SKO. Kwestionowana uchwała podjęta została bowiem na podstawie art. 54 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U., Nr 112, poz. 654 ze zm.). Cytowana regulacja odnosi się do uprawnień organu tworzącego podmiot leczniczy działający w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej w zakresie nadzoru, czy kontroli majątkowo – finansowej. W ocenie Sądu rację ma SKO wskazując, że z zgoda podmiotu tworzącego na zbycie wierzytelności samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej nie przybiera formy decyzji administracyjnej, która przecież ma na celu konkretyzację normy prawnej w odniesieniu do indywidualnej sprawy dokonywana w sposób władczy przez organ administracji publicznej. Dodatkowo wskazać należy, że kwestia wyrażenia zgody lub jej odmowa, w ocenie Sądu, nie jest sprawą należąca do spraw z zakresu administracji publicznej. Jest ona wprawdzie wyrażana przez organ administracji publicznej, lecz równocześnie ściśle związana jest ze stosunkiem obligacyjnym łączącym podmiot leczniczy i wierzyciela. Wprawdzie organ administracji działa tu w sferze publicznej i w związku z zadaniami, jakie zostały na niego nałożone w zakresie ochrony zdrowia oraz "nadzoru" czy "kontroli" nad majątkiem przekazanym samodzielnemu publicznemu zakładowi opieki zdrowotnej, lecz kwestia wyrażenia takiej zgody lub jej odmowa nie może być rozpatrywana w oderwaniu od zobowiązania którego wierzytelność, której zgoda dotyczy wynika.

W ocenie WSA problematyka wyrażenia zgody na cesję wierzytelności przysługującej wobec samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej związana jest ze specyfiką działania podmiotów leczniczych zorganizowanych w tej formie organizacyjno - prawnej. Organ działa tu w ramach przyznanych mu na podstawie ustawy uprawnień niejako nadzorczych w stosunku do majątku, czy gospodarki finansowej tego podmiotu. Ta forma wykonywania działalności leczniczej prowadzona jest z dominującym elementem publicznym, a zatem ustawa uzależnia skuteczność, czy ważność pewnych działań tych jednostek od wyrażenia zgody przez podmiot tworzący, a więc podmiot, który wyposaża Zakład w majątek. Zgoda, o której mowa w art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej ma charakter oświadczenia uprawnionego organu dokonywanego w ramach przyznanych temu organowi uprawnień w stosunku do majątku podmiotu leczniczego działającego w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. I choć zgoda lub jej brak ma wpływ na indywidualną sytuację wierzyciela zakładu, to nie kształtuje ona bezpośrednio i w sposób władczy jego praw lub obowiązków. To przepisy prawa uzależniają ważność czynności prawnej jaką jest zbycie wierzytelności przysługującej wobec samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej od zgody podmiotu tworzącego. Sama natomiast możliwość cesji takiej wierzytelności, jak również umowa której ona może dotyczyć jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w przepisach art. 509 i następnych ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie natomiast z treścią przywołanego art. 509 § 1 K.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Zatem już sama norma prawna wprowadza modyfikacje w zakresie możliwości swobodnego zbycia wierzytelności wskazując, iż mogą istnieć szczególne regulacje ustawowe, które ograniczają lub wyłączają możliwość swobodnego przelewu wierzytelności – podkreślił WSA.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.)