Wojewoda stwierdził wygaśnięcie mandatu radnego. W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że radny w ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzystał ze środków finansowych w ramach realizowanego przez powiat projektu "Własna firma - droga do osiągnięcia sukcesu". W związku z tym radny naruszył określony w art. 25b ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym zakaz łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia powiatu. Wojewoda zaznaczył, że projekt "Własna firma - droga do osiągnięcia sukcesu" realizowano w ramach programu finansowanego ze środków Unii Europejskiej, a środki, jakie przekazano powiatowi jako beneficjentowi na realizację projektu stanowią dochód budżetu powiatu.


Na zarządzenie zastępcze wojewody skargi złożyli radny oraz rada powiatu. W uzasadnieniu skarg argumentowano, że w sprawie nie doszło do naruszenia art. 25b  ustawy o samorządzie powiatowym . Zdaniem skarżących sformułowanie, że radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia powiatu oznacza uzyskanie mienia dla celów gospodarczych na uprzywilejowanych zasadach. Zaznaczyli, że przyznanie dotacji nastąpiło w otwartym konkursie, na ogólnych zasadach, przez wynajętą przez starostwo firmę zewnętrzną. W ocenie radnego i rady powiatu, nie nastąpiło zatem nadużycie pozycji i osiągnięcie korzyści z tego tytułu.
 

NSA rozpatrując sprawę stwierdził, iż podstawą do przeprowadzenia wykładni art. 25b ust. 1  ustawy o samorządzie powiatowym  jest Konstytucja RP, która już w preambule stanowi o zapewnieniu rzetelności działania instytucji publicznej. Ten obowiązek zapewnienia rzetelności instytucji publicznej dotyczy funkcjonariuszy wszystkich władz publicznych, w tym władz samorządu terytorialnego. Celem ustanowionego w tym przepisie zakazu wykorzystania mienia powiatu do prowadzenia działalności gospodarczej przez radnego jest ochrona przed uprzywilejowaniem osób pełniących funkcje publiczne. Należy przy tym jednak podkreślić, że ustawa o samorządzie powiatowym dla stwierdzenia, że doszło do naruszenia ustawowego zakazu wykorzystywania mienia, nie wymaga wykazania, że uzyskanie tego mienia przez radnego nastąpiło na uprzywilejowanych zasadach. Przyjmuje się zatem, że sama okoliczność korzystania przez radnego na użytek prowadzonej przez niego działalności gospodarczej z mienia powiatu, rozumianego jako własność i inne prawa majątkowe nabyte przez powiat, stwarza podejrzenie, iż z racji pełnionej działalności w organie stanowiącym powiatu miał on większe szanse w ubieganiu się o uzyskanie tego mienia oraz mógł mieć większe pole do negocjacji warunków umowy.

Zatem takie rozumienie art. 25b ust. 1  ustawy o samorządzie powiatowym  oznacza, że ustawowy zakaz wykorzystywania przez radnego mienia powiatu w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej obejmuje również sytuację, w której przyznanie radnemu dotacji ze środków finansowych realizowanych m.in. ze środków unijnych w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego nastąpiło w drodze konkursu dostępnego na równych zasadach dla wszystkich zainteresowanych. Zdaniem NSA radny naruszył zakaz, o jakim mowa w art. 25b ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, czego konsekwencją było wygaśnięcie jego mandatu, stosownie do art. 190 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz.U. z 2010 r. Nr 176, poz. 1190 ze zm.).

Na podstawie:
Wyrok NSA z 22 stycznia 2013 r., sygn. akt II OSK 2969/12, prawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.)