Teraz przystępujemy do jej wdrażania, formalnie, bo wiele działań przewidzianych w KPM już realizujemy. Prace nad dokumentem prowadzono od początku w sposób otwarty, który dawał możliwość włączenia się w nie wszystkich zainteresowanych. Jeszcze przed przystąpieniem do przygotowania dokumentu zorganizowano szereg warsztatów poświęconych każdemu z obszarów tematycznych KPM. Pierwszy projekt Krajowej Polityki Miejskiej przedstawiono w kwietniu 2014 r. Podczas licznych spotkań (w dużych i małych miastach) rozmawialiśmy o jej kształcie z wszystkimi zainteresowanymi polityką miejską – mieszkańcami miast, przedstawicielami samorządów, resortów, środowisk naukowych, organizacji społecznych i gospodarczych oraz ekspertami, powiedziała szefowa resortu.


Rozwojem miast i rewitalizacją żywo interesowali się także posłowie. W Sejmie powołano Podkomisję stałą ds. rozwoju i rewitalizacji miast, z którą także omawialiśmy treści projektu KPM.

Chcieliśmy dokładnie przedyskutować kształt dokumentu. Dzięki tej dyskusji doprecyzowaliśmy i uzupełniliśmy treści, które zawarliśmy w pierwszym projekcie z kwietnia 2014 r. Wskazaliśmy też na te aspekty rozwoju miast, które w poprzedniej wersji KPM były niewystarczająco zaakcentowane (np. rola kultury w rozwoju miast czy rozwój kapitału ludzkiego), wyjaśniła Wasiak.
Minister podkreśliła tez, że dokument uzupełniono o nowe zapisy, ponieważ wiele działań zapowiedzianych w ubiegłorocznym projekcie już wykonano lub są one na zaawansowanym etapie: Ustawa o rewitalizacji oczekuje na podpis prezydenta. Pracujemy też nad reformą systemu planowania przestrzennego w Polsce – 19 października br. prezydent podpisał tzw. małą nowelizację, a cele polityki miejskiej mają przełożenie na stosowane w nich kryteria wyboru projektów w programach operacyjnych 2014-2020, tłumaczyła szefowa resortu.

Co zawiera projekt KPM

"W KPM zwracamy uwagę na to, że rozwój miast musi być ukierunkowany na poprawę jakości życia. Miasta mają być dobrym miejscem do życia, z którym mieszkańcy identyfikują się i w którym chcą mieszkać. W centrum uwagi polityki miejskiej jest człowiek" – zwrócił uwagę wiceminister Paweł Orłowski.
KPM nie zajmuje się wszystkimi elementami rozwoju miast. Koncentruje się na tych najważniejszych. Pogrupowano je w 10 wątków tematycznych: Kształtowanie przestrzeni; Partycypacja publiczna; Transport i mobilność miejska; Niskoemisyjność i efektywność energetyczna; Rewitalizacja; Polityka inwestycyjna; Rozwój gospodarczy; Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu; Demografia; Zarządzanie obszarami miejskimi.

Ważne kwestie, na które zwrócono uwagę to m.in.:
•przeciwdziałanie tzw. żywiołowej suburbanizacji, czyli „rozlewaniu się miast” i promowanie idei miasta zwartego;
•konieczność inwestowania na wcześniej zagospodarowanych terenach (priorytet tzw. „brownfields” nad „greenfields”);
•potrzeba kompleksowej rewitalizacji, składającej się z komponentów społecznych, gospodarczych; infrastrukturalnych , i środowiskowych;
•udział mieszkańców w rozwoju miast;
•potrzeba odpowiedzi na problemy demograficzne polskich miast;
•rozwój współpracy miast z otaczającymi je gminami;
•racjonalne gospodarowanie zasobami (ziemi, wody, środowiska, energii), poprawa środowiska w miastach.

Krajowa Polityka Miejska:
•adresowana jest do wszystkich polskich miast (niezależnie od ich wielkości czy położenia) oraz ich obszarów funkcjonalnych (najbliższego otoczenia);
•wskazuje pożądane przez rząd kierunki rozwoju miast oraz ich obszarów funkcjonalnych;
•respektuje samodzielność samorządu terytorialnego (treści odnoszące się do władz samorządowych powinny być traktowane jako pożądany kierunek rozwoju, zbiór zaleceń);
•określa jak instytucje rządowe mogą pomóc miastom w rozwoju i zobowiązuje je do konkretnych działań;
•wytycza kierunki niezbędnych zmian w prawie (np. na rzecz silniejszego, realnego powiązania planowania przestrzennego z planowaniem transportu);
•zapowiada utworzenie centrów wiedzy, które będą w jednym miejscu gromadzić aktualne i dostępne informacje o działaniach na rzecz rozwoju miast, dobrych praktykach, wynikach pilotaży itp.;
•wskazuje różne instrumenty (w tym dostępne fundusze unijne nowej perspektywy), z których rząd i samorząd mogą korzystać realizując jej zapisy.


Dodatkowo, Krajowa Polityka Miejska 2023 choć nie stanowi elementu systemu wdrażania funduszy unijnych, pomoże jednak optymalnie wykorzystać te środki. W KPM skrótowo zawarto informacje o tym, jak fundusze europejskie można i należy wykorzystywać do realizacji jej celów.

Z Krajową Polityką Miejską można zapoznać się na stronie MIiR

(mir.gov.pl)