Wykonywaniem zadań publicznych w formach zdecentralizowanych oprócz samorządów terytorialnych zajmują się także samorządy zawodowe. W myśl art. 17 ust. 1 Konstytucji , samorządy zawodowe reprezentują osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawują pieczę nad należytym wykonywaniem zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.

Do samorządów zawodowych zalicza się samorząd rolniczy, który w myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (t.j. Dz.U. z 2002 r., Nr 101, poz. 927 z późn. zm., dalej u.i.r. ), działa na rzecz rozwiązywania problemów rolnictwa i reprezentuje interesy zrzeszonych z nim podmiotów. Izby działają na rzecz rolnictwa, wpływają na kształtowanie polityki rolnej i uczestniczą w jej realizacji. Organy administracji rządowej w województwie oraz organy samorządu terytorialnego zasięgają opinii właściwej miejscowo izby o projektach aktów prawa miejscowego dotyczących rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych z wyjątkiem przepisów porządkowych (art. 5a ust. 1 u.i.r. ). Termin do przedstawienia opinii wynosi co najmniej 14 dni od dnia doręczenia projektu – dla projektów przesłanych przez organy samorządu terytorialnego (art. 5a ust. 2 pkt. 2 u.i.r. ).

Rady gmin w myśl art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. z 2006 r., Nr 136, poz. 969, z późn. zm.,dalej u.p.r. ), są uprawnione do obniżenia cen skupu określonych na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, przyjmowanych jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze gminy. W komunikacie z 19 października 2011 r. Prezes GUS ogłosił, że średnia cena skupu żyta za okres pierwszych trzech kwartałów 2010 r. wyniosła 74,18 zł za 1 dt.(M.P. z 2011 r., Nr 95, poz. 969). Uchwały rady gmin w tej sprawie są niewątpliwie aktami prawa miejscowego, zaliczanymi do źródeł prawa, o których mówi art. 87 ust. 2 Konstytucji . Noszą znamiona aktów o charakterze generalnym, skierowanych do podatników podatku rolnego (por. art. 3 ust. 1 u.p.r. )., natomiast ich abstrakcyjność polega na fakcie opodatkowania wszystkich podatników, od chwili zaistnienia obowiązku podatkowego. Są to akty dotyczące rolnictwa, ponieważ ich przedmiotem pozostają gospodarstwa rolne. Zwraca na to uwagę art. 1 ust. 2 pkt. 1 u.i.r. , który stwierdza, że członkami samorządu rolniczego z mocy prawa są osoby fizyczne i prawne, będące podatnikami podatku rolnego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.

Sądzę, że dyspozycja zawarta w art. 5a u.i.r. odnosi się do innych sytuacji prawnych, a nie dotyczy opiniowania uchwał w sprawnie obniżenia ceny skupu przyjmowanych jako podstawa obliczania podatku rolnego na obszarze gminy. Jeśli takim obowiązkiem obciążyć organ stanowiący gminy, to jego podstawa prawna powinna wynikać z ustawy o podatku rolnym, który w sposób pełny, kompleksowy i wyczerpujący reguluje omawianą tematykę. Wystarczyłoby wówczas nałożyć na rady gmin obowiązek uzyskania opinii w tej sprawie od właściwej miejscowo izby rolniczej w określonym terminie. Jeśli ustawodawca zdecydowałby się na takie rozwiązanie, to opinię taką należałoby przedłożyć w myśl dyspozycji art. 22a ust. 1 u.i.r. radzie powiatowej izby, ponieważ do zadań rady powiatowej izby należy sporządzanie analiz i opinii, przedstawianie wniosków oraz dokonywanie ocen z zakresu rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych i przedstawienie ich zarządowi izby (por. art. 22a ust. 3 pkt. 1 u.i.r. ).
 
Przydatne materiały:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z. Nr 78, poz. 483 ze zm.)
Ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (t.j. Dz.U. z 2002 r., Nr 101, poz. 927 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. z 2006 r., Nr 136, poz. 969, z późn. zm.)