Członek Ochotniczej Straży Pożarnej (OSP) w jednej ze świętokrzyskich gmin skończył 65 lat. W dalszym ciągu jest strażakiem z aktualnymi uprawnieniami do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych. Posiada także aktualne badania lekarskie. Powołując się na zapis artykułu 9 ust. 1a z ustawy o ochotniczych strażach pożarnych, zgłosił gotowość do udziału w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych swojej macierzystej jednostce OSP.

Sekretarz gminy powzięła wątpliwość czy strażakowi OSP, pełniącemu funkcję kierowcy, który ma ukończone 65 lat, przysługuje ekwiwalent pieniężny za udział w działaniach ratowniczych, akcji ratowniczej, szkoleniu lub ćwiczeniu.

Przeczytaj także:  WSA: Stawkę ekwiwalentu dla strażaka ochotnika trzeba określić kwotowo

Regionalna Izba Obrachunkowa w Kielcach udzieliła opinii twierdzącej. Wskazała, że obecnie obowiązujące przepisy ustawy z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych, w sposób odmienny od poprzednich regulacji, określają krąg osób uprawnionych do ekwiwalentu.

W art. 15 ust. 1 ustawy, mówiącym o wypłacie ekwiwalentu, użyto pojęcia „strażak ratownik OSP”, które nie jest tożsame z pojęciem członka OSP czy strażaka OSP.

W art. 8 ustawy wskazano obligatoryjne warunki, jakie musi spełniać strażak OSP, aby uzyskać status strażaka ratownika OSP. Katalog tych warunków ma charakter zamknięty. Pierwszym zasadniczym kryterium jest wiek: udział w działaniach ratowniczych możliwy jest po ukończeniu 18. roku życia i przed ukończeniem 65. roku życia.

Jedyny wyjątek to sytuacja opisana w art. 9 ust. 1 ustawy, która dopuszcza pełnienie funkcji kierowcy przez strażaków ratowników OSP po ukończeniu przez nich 65 lat, pod warunkiem posiadania aktualnych badań lekarskich dopuszczających do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych. Takie osoby, zgodnie z art. 9 ust. 1a, mogą brać bezpośredni udział w działaniach ratowniczych i akcjach ratowniczych. Dokonana w lipcu 2023 r. nowelizacja ustawy przesądziła, że kierowca spełniający powyższy warunek może realizować działania ratownicze na miejscu zdarzenia — i w związku z tym przysługuje mu ekwiwalent.

Izba podkreśliła, że do pełnienia funkcji kierowcy pojazdu uprzywilejowanego może zostać dopuszczony wyłącznie strażak ratownik OSP - nie zaś strażak OSP. Wymogiem jest posiadanie aktualnych badań lekarskich dopuszczających do prowadzenia pojazdów uprzywilejowanych.

Wyjaśnienie RIO Kielcach WI.54.21.2025