Pytanie:
Czy powiat na podstawie złożonego rozliczenia rocznego z wydatkowania dotacji celowej udzielonej na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - dalej u.s.o. może żądać zwrotu dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem? Szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej przedstawiła rozliczenie wykorzystania dotacji, w którym wskazała wydatki na promocję wartości edukacji (czyli wydatki związane z reklamą i promocją szkoły).
Czy w tej sytuacji powiat powinien wszcząć z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie zwrotu dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem i w ramach tego postępowania zażądać od organu prowadzącego szkołę wyjaśnień oraz kserokopii faktur kwestionowanych wydatków, czy też w pierwszej kolejności po otrzymaniu rozliczenia powinien skierować pismo do organu prowadzącego szkołę o złożenie wyjaśnień oraz kserokopii faktur w zakresie kwestionowanych wydatków, a po ich otrzymaniu wszcząć postępowanie administracyjne? Co we wszczętym postępowaniu administracyjnym jest aktami sprawy, jakie dokumenty urząd może udostępnić, czy mogą to być również wyroki sądów orzekających w podobnych sprawach?
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 90 ust. 3d u.s.o., dotacje dla niepublicznych szkół są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej. Dotacje mogą być wykorzystane wyłącznie na:
1) pokrycie wydatków bieżących szkół, przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego i placówek, obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności szkoły, przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego lub placówki, w tym na:
a) wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej szkołę, przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego lub placówkę, jeżeli odpowiednio pełni funkcję dyrektora szkoły, przedszkola lub placówki albo prowadzi zajęcia w innej formie wychowania przedszkolnego,
b) sfinansowanie wydatków związanych z realizacją zadań organu prowadzącego, o których mowa w art. 5 ust. 7 u.s.o.
- z wyjątkiem wydatków na inwestycje i zakupy inwestycyjne, zakup i objęcie akcji i udziałów lub wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego;
2) zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, obejmujących:
a) książki i inne zbiory biblioteczne,
b) środki dydaktyczne służące procesowi dydaktyczno-wychowawczemu realizowanemu w szkołach, przedszkolach i placówkach,
c) sprzęt sportowy i rekreacyjny,
d) meble,
e) pozostałe środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne o wartości nieprzekraczającej wielkości ustalonej w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych, dla których odpisy amortyzacyjne są uznawane za koszt uzyskania przychodu w 100% ich wartości, w momencie oddania do używania.
Wydatki na reklamę niepublicznej szkoły nie mieszczą się w katalogu ww. wydatków, a zatem dotacje dla niepublicznych szkół nie mogą być przeznaczone na reklamowanie szkoły niepublicznej. Potwierdza to m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 5 grudnia 2014 r., I SA/Łd 754/14 czy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 października 2014 r., II GSK 1403/13.
Zgodnie z art. 90 ust. 4 u.s.o., organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala w drodze uchwały tryb udzielania i rozliczania dotacji oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Z treści przywołanej uchwały powinno wynikać, czy postępowanie w sprawie zwrotu dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem może być podjęte już na podstawie rozliczenia szkoły niepublicznej, czy jednostka samorządu terytorialnego powinna podjąć jakieś dodatkowe czynności.
Dotacje dla niepublicznych szkół nie mogą być przeznaczone na reklamowanie
Wydatki na reklamę niepublicznej szkoły nie mieszczą się w katalogu wydatków zawartych w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a zatem dotacje dla niepublicznych szkół nie mogą być przeznaczone na reklamowanie szkoły niepublicznej.
