Rada powiatu podjęła uchwałę dotyczącą ustalenia wysokości diet radnych i określenia stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu niebędącego własnością powiatu.
Dwaj radni po uprzednim wezwaniu rady do usunięcia naruszenia prawa, wnieśli na powyższą uchwałę skargę do WSA. W ocenie skarżących z art. 21 ustawy o samorządzie powiatowym nie wynika uprawnienie do wprowadzania przez radę sankcji dotyczących odbierania diet za nieobecność na posiedzeniu.
W odpowiedzi na skargę rada wniosła o jej oddalenie wskazując, że zaskarżona uchwała wprowadza proste i czytelne regulacje w zakresie prawa radnych do diet. Organ podkreślił, że radny jest zobowiązany do udziału w pracach organów powiatu oraz tych jednostek organizacyjnych, do których został wybrany lub desygnowany na mocy art. 21 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym . Chodzi w szczególności o czynny udział radnego w posiedzeniach rady, komisji, zarządu. Zdaniem rady powiatu zaskarżona uchwała nie może być traktowana jako pozaprawna sankcja wobec uchylających się od pracy radnych, a jest próbą powiązania radnego z jego faktyczną pracą w organach kolegialnych.
WSA rozpatrując skargę przypomniał, iż z art. 21 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym wnika, że radny obowiązany jest brać udział w pracach organów powiatu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych, do których został wybrany lub desygnowany. Powyższa regulacja zobowiązuje zatem radnych do czynnego udziału w pracach rady, komisji rady, zarządu i w innych strukturach powiatu. Radnym w związku z wykonywaniem mandatu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Zasady wypłacania diet radnym ustala rada powiatu. Przy ustalaniu wysokości diet radnych rada powinna brać pod uwagę funkcje pełnione przez radnego. Sprawa wysokości i zasad wypłacania diet radnym może być uregulowana w statucie powiatu bądź, jak w rozpatrywanej sprawie, w odrębnej uchwale. WSA podkreślił, iż w kwestii ustalania zasad wypłacania diet radnym, rada powiatu jest całkowicie suwerenna. Jedyny wyjątek dotyczy określenia maksymalnej wysokości diet wypłacanych radnym. Sprawy te reguluje Rada Ministrów w formie rozporządzenia, które uwzględnia zasadę, że wysokość diet przysługujących radnemu nie może przekroczyć w ciągu miesiąca łącznie półtorakrotności kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Zatem rada powiatu może dowolnie określić wysokość diet wypłacanych radnym.
Odnosząc powyższe uwagi do rozpatrywanej sprawy, WSA stwierdziił, iż skoro rada powiatu ma swobodę w kwestii ustalania zasad wypłacania diet radnym, to nie narusza prawa ustalenie przez radę powiatu, że w przypadku uchylania się radnego od obowiązków związanych z wykonywaniem mandatu, dieta przysługująca za dany miesiąc kalendarzowy zostanie obniżona. Zdaniem WSA słusznie zauważył organ, iż postanowienia uchwały dotyczące obniżenia diety stanowią próbę powiązania radnego z jego faktyczną pracą w organach kolegialnych.
Na podstawie: Wyrok WSA w Lublinie z 19 lipca 2012 r., sygn. akt III SA/Lu 203/12, nieprawomocny
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.)