Odpowiedź eksperta pochodzi z programu LEX Zamówienia Publiczne.

Jeżeli zamawiający na podstawie posiadanych dokumentów jest w stanie stwierdzić, że wadium wniesione przez podmiot trzeci zabezpiecza konkretną ofertę wykonawcy i wniesiono je w terminie, to wadium owo zostało wniesione skutecznie.

Udzielając odpowiedzi na przedmiotowe pytanie podnieść trzeba, że z żadnego przepisu ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, nie można wyinterpretować obowiązku osobistego wniesienia wadium przez uczestnika postępowania. Przepisy p.z.p. nie zakładają obowiązku, aby wadium zostało wniesione przez wykonawcę. Jedynym warunkiem jest to, że musi ono zabezpieczać konkretną ofertę.

Złożenie wadium związane jest bowiem z konkretnego rodzaju zabezpieczeniem finansowym oferty wykonawcy, wniesionym w określonej, dopuszczonej przepisami prawa formie (art. 45 ust. 6 p.z.p.), we wskazanej przez zamawiającego w SIWZ wysokości, z którego to zabezpieczenia zamawiający ma bezwarunkową możliwość skorzystania w sytuacji zaistnienia ustawowych przesłanek zatrzymania wadium, wskazanych w art. 46 ust. 4a i 5 p.z.p.

W przypadku wadium składanego w formie pieniężnej, jeśli określona kwota stanowiąca zabezpieczenie wadialne oferty wpłynie na rachunek zamawiającego, najpóźniej do upływu terminu składania ofert i wykonawca nie złoży do zamawiającego wniosku o zwrot tej kwoty, to zasadniczo brak jest podstaw do kwestionowania takiego finansowego zabezpieczenia oferty. Określona kwota pieniędzy znajduje się bowiem w dyspozycji zamawiającego i podmiot ten może z niej w każdym momencie, w sytuacji zaistnienia przesłankę zatrzymania wadium określonych w art. 46 ust. 4a i ust. 5 p.z.p. skorzystać. Nie ma zatem obowiązku, aby wadium wpłacane przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego było wpłacane wyłącznie z rachunku bankowego wykonawcy, którego ofertę wadium zabezpiecza.

Zwrócić trzeba uwagę, iż art. 45 ust. 7 p.z.p. wskazuje tylko na wpłatę wadium na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego. Również art. 45 ust. 3 p.z.p. reguluje jedynie kwestię wniesienia wadium w określonym terminie, nie wskazując podmiotowo, że to wprost wykonawca ma ponosić skutki finansowe wadium (przepis ten wskazuje bezosobowo, iż "wadium wnosi się (...)".) (zob.: wyrok KIO z dnia 10 stycznia 2012 r. (KIO 2793/11)).

Tożsame stanowisko wynika z licznych orzeczeń KIO. W wyroku z dnia 1 lutego 2011 r. (KIO 126/11) Izba wskazała, że "Kto jest podmiotem wnoszącym wadium nie ma znaczenia dla skuteczności zabezpieczenia wadialnego, o ile tylko skutecznie zabezpiecza wykonanie zamówienia (...) Wykonawca zlecając podmiotowi trzeciemu wniesienie w jego imieniu wadium nie ma także obowiązku udzielać mu w tym celu pełnomocnictwa.". Podobnie w wyroku z 19 marca 2010 r. (KIO/UZP 132/10) podniesiono, że istotne znaczenie z punktu oceny spełnienia wymogu wniesienia wadium ma okoliczność dołączenia do oferty dowodu wniesienia wadium i wpływ wymaganej kwoty tytułem wadium - dotyczącego konkretnego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego - na konto zamawiającego. P.z.p. w art. 45 p.z.p. daje jedynie pewne wskazówki co do wpłaty wadium, ale nie określa w pełni wszystkich zasad wnoszenia wadium. Przede wszystkim żaden przepis p.z.p. nie określa przez kogo to wadium ma być wniesione. W świetle przepisów p.z.p. brak jest zatem podstaw, aby twierdzić że wniesienie wadium ma być osobistym świadczeniem wykonawcy. Zwłaszcza że ustawodawca dopuszcza, aby do zapłaty wadium w formie innej niż pieniężnej zobowiązywał się podmiot trzeci, a nie wykonawca.

Odnosząc się zatem wprost do przedstawionego pytania stwierdzić trzeba, że jeżeli zamawiający na podstawie posiadanych dokumentów jest w stanie stwierdzić, że wadium wniesione przez podmiot trzeci zabezpiecza konkretną ofertę wykonawcy (np. wraz z ofertą złożono dokument potwierdzający wniesienie wadium, z którego wynika w czyim imieniu lub na czyją rzecz, wadium jest wnoszone) i wniesiono je w terminie, to wadium owo uznać należy za wniesione skutecznie.