W zeszłym roku zostało zrealizowane przedsięwzięcie polegające na budowie hali sportowej przy istniejącej szkole, które nie wymagało wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Obecnie burmistrz stara się o dofinansowanie zrealizowanej inwestycji ze środków unijnych. Zakończone przedsięwzięcie spełnia przesłanki "urban development projects", jednak nie przeprowadzono dla niego procedury screeningu, więc nie może być współfinansowane.

Czy w takim przypadku można podjąć jednak, w trybie wyjątkowym, procedurę wydania decyzji środowiskowej? Jeśli tak, na jakiej podstawie to można zrobić?

Odpowiedź:

Na wstępie należy zauważyć, że autor pytania został wprowadzony w błąd. Budowa hali sportowej przy istniejącej szkole nie spełnia przesłanek "urban development projects", w związku z czym nie wymaga ona ani kwalifikacji do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (tzw. screeningu), ani tym bardziej wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Nie ma tu znaczenia również fakt, że planowana budowa hali sportowej będzie ubiegać się o dotacje z funduszy Unii Europejskiej.

W celu wyjaśnienia powstałych wątpliwości należy przytoczyć definicję "urban development projects" (czyli przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich), którą posługuje się Komisja Europejska przy analizie dużych projektów tego typu, ubiegających się o dotacje. Jest ona zawarta w wytycznych opracowanych na zlecenie Komisji Europejskiej pod tytułem "Dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko. (Dyrektywa OOŚ). Interpretacja definicji niektórych kategorii projektów zawartych w załącznikach I oraz II do Dyrektywy OOŚ".

Zgodnie z rzeczonym dokumentem do przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich, o których mowa w załączniku II, pkt 10, lit b Dyrektywy 85/337/EWG zaliczają się:
- przypadki garaży autobusowych, które nie są jednoznacznie wymienione w Dyrektywie OOŚ, lecz posiadają cechy parkingu dla samochodów;
- przedsięwzięcia budowlane, takie jak budownictwo mieszkaniowe, szpitale, uniwersytety, stadiony sportowe, kina lub teatry;
- przedsięwzięcia, gdzie terminy miejski oraz infrastruktura są powiązane, jak na przykład w
przypadku budowy sieci wodociągowej i ściekowej" (por. str. 39 rzeczonych wytycznych).

Jak widać przytoczone powyżej opracowanie nie wymienia hal sportowych budowanych na potrzeby szkół wśród przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich, których realizacja rzeczywiście powinna być poprzedzona postępowaniem w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Zaprezentowane tu stanowisko całkowicie potwierdza inny dokument, opublikowany na stronie internetowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, zatytułowany "Zalecenia Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla "przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich" (urban development projects) dla potencjalnych beneficjentow środków UE". Jak twierdzą jego autorzy, zdaniem Komisji Europejskiej projekty o charakterze miejskim takie jak: "budowa boisk szkolnych, przedszkoli, sal gimnastycznych, termiczna izolacja budynków itp." nie są objęte Dyrektywą 85/337/EWG. Do tego zakresu inwestycji zalicza się także "remonty obiektów istniejących oraz przebudowy i dobudowy (np. budowa biblioteki, wydziału czy pawilonu w istniejącym kompleksie zabudowań uczelni, dobudowa sali gimnastycznej), zmiany pokrycia dachu, budowę ścieżek rowerowych, oraz inne przedsięwzięcia, które ze względu na podobny charakter nie mogą znacząco oddziaływać na środowisko". Ponieważ analizowany problem dotyczy hali sportowej - samej w sobie wyłączonej z kategorii "urban development projects", która dodatkowo będzie budowana przy istniejącej szkole, a więc "w istniejącym kompleksie zabudowań", można śmiało założyć, że realizacja obiektu (jak również jego dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej) nie będzie (nie może być) uwarunkowana procedurą wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (w tym screeningiem).