Skarżący został poinformowany przez gminę o przysługującym mu pierwszeństwie w nabyciu gminnego lokalu mieszkalnego, które wynajmuje. W piśmie gmina wskazała istotne warunki umowy sprzedaży lokalu, określając cenę nabycia oraz terminy do składania wniosku - oświadczenia o gotowości nabycia mieszkania. Gmina zamieściła również pouczenie o skutkach niedotrzymania terminu wniesienia wniosku oraz o skutku związania ofertą gminy jako właściciela wskazanej nieruchomości. Skarżący wystąpił z wnioskiem o wykupienie mieszkania od gminy. Zaniepokojony jednak ustną informacją od urzędnika o zarządzeniu odstępującym od zamiaru sprzedaży mieszkania, złożył kolejny wniosek o wyjaśnienie przyczyny zwłoki urzędu miejskiego. W odpowiedzi urząd miasta zawiadomił skarżącego o wszczęciu postępowania zmierzającego do wypowiedzenia mu umowy najmu mieszkania.
WSA rozpatrując sprawę podkreślił, iż sprzedaż nieruchomości stanowiącej własność jednostek samorządu terytorialnego, następuje w drodze umowy cywilnoprawnej. Zatem do tak zawartej umowy zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu Cywilnego. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2004 r. Nr 261 poz. 2603 ze zm.) dla dokonania powyższej czynności nie przewiduje bowiem innej formy działania, ani nie precyzuje żadnych specjalnych przesłanek zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. W szczególności, nie przewiduje wydania decyzji administracyjnej jako podstawy do zawarcia takiej umowy. Cywilnoprawny tryb obrotu nieruchomościami jednostek samorządu terytorialnego wyklucza zatem przyjęcie, że złożenie propozycji zakupu nieruchomości (i to z zastrzeżeniem formy bezprzetargowej) wszczyna postępowanie administracyjne, które podlega załatwieniu w drodze władczego jednostronnego rozstrzygnięcia organu w formie decyzji administracyjnej. W sprawach dotyczących sprzedaży nieruchomości stanowiących własność gminną, organy wykonawcze gminy, jakim są prezydent miasta czy wójt gminy, nie występują w roli organów administracji publicznej, ale jako dzierżyciele dominium, reprezentujący gminę będącą właścicielem nieruchomości. Występują zatem, jako reprezentujący osobę prawną w wykonywaniu jej uprawnień majątkowych z zakresu prawa cywilnego, dlatego też wszelkie spory w tym zakresie mogą być dochodzone przed sądem powszechnym.

W konsekwencji, brak jest zdaniem Sądu podstaw do przyjęcia, aby załatwienie sprawy sprzedaży skarżącemu lokalu mieszkalnego miało nastąpić w drodze decyzji administracyjnej, postanowienia lub innego aktu czy czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczącego uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Żądana przez skarżącego czynność ma charakter cywilnoprawny i jest dokonywana w ramach dwustronnej czynności prawnej (zawarcia umowy). Zatem nie należy ona do sfery administracji publicznej, nad którą kontrolę sprawują sądy administracyjne – podkreślił WSA.

Postanowienie WSA we Wrocławiu z 20 lipca 2012 r., sygn. akt II SAB/Wr 16/12, nieprawomocne

Anna Dudrewicz