Na podstawie art. 41 pkt 2 w zw. z art. 57 pkt 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 oraz z 2009 r. Nr 216, poz. 1676) Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Radców Prawnych zważywszy, że:
- w Rządzie Rzeczypospolitej Polskiej od 2008 r. prowadzone są prace zmierzające do wniesienia do Sejmu projektu ustawy o państwowych egzaminach prawniczych, który przewiduje m. in. utworzenie zawodu doradcy prawnego,
- z inicjatywy poselskiej w Sejmie od 2008 r. prowadzone są prace legislacyjne nad projektem ustawy o licencjach prawniczych i świadczeniu usług prawniczych,
- z inicjatywy Rządu Rzeczypospolitej Polskiej w Sejmie prowadzone są prace legislacyjne dotyczące zmian niektórych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego m. in. w zakresie przymusu adwokacko-radcowskiego,
- z inicjatywy poselskiej oraz sejmowej Komisji Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” prowadzone są prace legislacyjne dotyczące zmiany art. 87 Kodeksu postępowania cywilnego,
- w listopadzie 2009 r. Minister Sprawiedliwości przekazał Krajowej Radzie Radców Prawnych projekt założeń do projektu ustawy o zawodzie adwokata,
a także biorąc pod uwagę:
rezultaty przeprowadzonych w środowisku radców prawnych konsultacji, w tym uchwały podjęte przez nadzwyczajne zgromadzenia okręgowych izb radców prawnych w styczniu 2010 r., a także wyniki badań przeprowadzonych na zlecenie Krajowej Rady Radców Prawnych przez Ośrodek Badań Opinii Publicznej, dotyczące przedstawionego przez Ministra Sprawiedliwości projektu założeń do projektu ustawy o zawodzie adwokata,
podejmowane przez Krajową Radę Radców Prawnych, zgodnie z art. 60 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, w latach 2007–2009 uchwały zawierające opinie i stanowiska samorządu radców prawnych o przedkładanych mu w ramach konsultacji społecznych projektach ustaw dotyczących świadczenia pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej,
uchwala, co następuje:
1. Samorząd radców prawnych niezmiennie opowiada się za szybkim, jednolitym systemowo i spełniającym współczesne wymagania uregulowaniem świadczenia pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej. Uregulowanie to powinno w interesie publicznym zapewnić zwiększenie dostępu do pomocy prawnej różnym grupom obywateli, instytucjom i podmiotom gospodarczym.
2. Samorząd radców prawnych krytycznie oceniał i ocenia następujące projekty legislacyjne:
- poselski i komisyjny projekty ustaw dotyczące zmian art. 87 Kodeksu postępowania cywilnego,
- poselski projekt ustawy o licencjach prawniczych i świadczeniu usług prawniczych,
- rozważany w Rządzie Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o państwowych egzaminach prawniczych.
Ich wprowadzanie sprzyja lub sprzyjałoby obniżeniu profesjonalizmu usług prawniczych, zwłaszcza zastępstwa procesowego, i narażałoby podmioty korzystające z usług prawniczych na ryzyko, którego występowanie nie leży w interesie publicznym. Samorząd radców prawnych prezentuje takie stanowisko wykonując misję zawodu zaufania publicznego wynikającą z art. 17 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.
3. Samorząd radców prawnych krytycznie ocenia przedstawiony przez Ministra Sprawiedliwości projekt założeń do projektu ustawy o zawodzie adwokata. Uważa bowiem, że:
ewentualne przyszłe ustawowe połączenie zawodów radcy prawnego i adwokata nie powinno wykluczać samorządów z uczestnictwa w przygotowywaniu założeń i projektu takiej regulacji; powinno to odbywać się w porozumieniu z samorządami,
przewidziane w projekcie założeń do projektu ustawy o zawodzie adwokata ograniczenie możliwości łączenia form wykonywania przyszłego zawodu adwokata oraz narzucanie przez ustawodawcę kształtu struktury terytorialnej samorządu pozostaje w sprzeczności z zasadami samorządności.
4. Samorząd radców prawnych z zadowoleniem przyjmuje ostatnią deklarację Ministra Sprawiedliwości o zawieszeniu prac nad założeniami do projektu ustawy o zawodzie adwokata i oczekiwaniu na uzgodnione w tym zakresie propozycje samorządu radcowskiego i adwokackiego. Samorząd radców prawnych niezmiennie deklaruje gotowość współpracy z Ministrem Sprawiedliwości i samorządem adwokackim, co do zakresu niezbędnych i oczekiwanych przez społeczeństwo zmian dotychczasowego stanu prawnego regulującego świadczenie pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Samorząd radców prawnych zaprasza Adwokaturę Polską do rozmów o kształcie systemowego uregulowania świadczenia pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej i statusu zawodów świadczących tę pomoc. Samorząd radców prawnych oczekuje, że zaproszenie zaowocuje szybkim przystąpieniem do rozmów.
6. Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Radców Prawnych zobowiązuje Krajową Radę Radców Prawnych do prowadzenia rozmów z przedstawicielami Adwokatury Polskiej.
7. W przypadku gdyby rozmowy z Adwokaturą Polską nie doprowadziły do wypracowania wspólnego stanowiska co do systemowego uregulowania świadczenia pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej i statusu zawodów świadczących tę pomoc, Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Radców Prawnych zobowiązuje Krajową Radę Radców Prawnych do samodzielnego podjęcia inicjatywy w tym zakresie i zaproszenia do współpracy przedstawicieli zainteresowanych środowisk, w tym najwyższe autorytety prawnicze.
8. Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Radców Prawnych zobowiązuje Krajową Radę Radców Prawnych do podania niniejszej uchwały, w pełnym brzmieniu, do publicznej wiadomości.
Monika Białas
Sekretarz Nadzwyczajnego Krajowego
Zjazdu Radców Prawnych
Ryszard Ostrowski
Przewodniczący Nadzwyczajnego Krajowego
Zjazdu Radców Prawnych