Skarga w omawianej sprawie została wniesiona przez obywatela Turcji, który został skazany za odmowę odbycia czynnej służby wojskowej na karę pozbawienia wolności. Skarżący był liderem organizacji pacyfistycznej w Turcji, która działa od 1921 r. Na odbycie czynnej służby wojskowej nie pozwalały mu więc jego autentyczne przekonania.

Trybunał przypomniał swoją aktualną linię orzeczniczą dotyczącą sprzeciwu sumienia u osób, którym przekonania nie pozwalają na odbycie obowiązkowej służby wojskowej. Prawo tureckie nie przewiduje żadnej możliwości odbycia zastępczej służby wojskowej, a osoby, które nie godzą się na wstąpienie do wojska, karane są "śmiercią cywilną" oraz mogą być ścigane karnie przez całe swoje życie. Konsekwencje te spotkały również skarżącego, który w latach 1996-2008 - w związku z odmową czynnej służby wojskowej ze względu na swe przekonania - trzykrotnie został skazany na karę pozbawienia wolności oraz był wielokrotnie zatrzymywany i aresztowany. Ostatecznie skarżący został uznany w 2008 r. za niezdolnego do służby wojskowej ze względu na "antyspołeczne zaburzenia osobowości" – w przeciwnym wypadku skarżącemu groziłoby permanentne ryzyko zatrzymania i skazania. Taki stan rzeczy stanowił nie tylko naruszenie art. 9 Konwencji o prawach człowieka (wolność myśli, sumienia i wyznania), lecz również naruszenie art. 3 Konwencji (zakaz tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania).
Trybunał przyznał skarżącemu w związku z naruszeniem art. 3 i art. 9 Konwencji 12 tyś. euro tytułem doznanej szkody oraz zasądził zwrot poniesionych kosztów i wydatków.
Omawiany wyrok jest kolejnym wyrokiem przeciwko Turcji w sprawie sprzeciwu sumienia osób, których przekonania nie pozwalają na czynną służbę wojskową. Państwo to konsekwentnie nie realizuje wyroków Trybunału w Strasburgu i w dalszym ciągu nie przewiduje żadnych wyjątków od obowiązku odbycia służby wojskowej, karząc swych obywateli karą więzienia i wieloma utrudnieniami w życiu cywilnym. System, który nie dość, iż nie przewiduje zastępczej służby wojskowej, to nie posiada nawet procedur pozwalających na weryfikację autentyczności przekonań obywatela - jednoznacznie narusza Konwencję.

Tak wynika z wyroku Trybunału z 12 czerwca 2012 r. w sprawie nr 42730/05, Savda przeciwko Turcji.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line