Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieście oddalił skargę dłużnika Grzegorza T. na czynności komornika przeprowadzone w dwóch spółkach. Komornik w styczniu 2014 r. zajął udziały dłużnika w dwóch spółkach. Wobec takiej sytuacji jego zona Małgorzata T. wniosła sprzeciw od tych czynności, gdyż był to majątek wspólny małżonków.  Uzupełniając sprzeciw dołączyła akt notarialny zawierający uchwały w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego spółki G. sp z o.o. , w którym wskazano, że GrzegorzT. objął 100 udziałów w spółce, a środki na pokrycie tych udziałów pochodziły z jego majątku osobistego A także dokumenty, z których wynikało ,że w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego objął  11 tysięcy udziałów w zamian za aport przedsiębiorstwa działającego pod nazwą G.T Firma T., które to przedsiębiorstwo objęte było wspólnością majątkową małżeńską.
Sąd Rejonowy uznał, że skarga nie zasługiwała na uwzględnienie uznając, iż brak jest dokumentów, z których jednoznacznie wynikałoby, czy zajęte udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością stanowią majątek osobisty dłużnika, czy też wchodzą w skład majątku wspólnego. Natomiast  zawarte w akcie notarialnym jednostronne oświadczenie małżonki  co do środków, za które nabył dany składnik majątkowy, nie może przesądzać o przynależności tego składnika do majątku odrębnego lub wspólnego.
Organ egzekucyjny nie jest zaś uprawniony do prowadzenia postępowania dowodowego w tym przedmiocie i dokonywania ustaleń co do przynależności składnika do majątku wspólnego czy odrębnego dłużnika. Takie ustalenia mogą być czynione jedynie w postępowaniu o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji.
Małżonkowi dłużnika przysługuje legitymacja do wytoczenia powództwa opartego na art. 841 k.p.c. gdy egzekucję skierowano do majątku wspólnego na podstawie tytułu wykonawczego wydanego wyłącznie przeciwko dłużnikowi, natomiast wierzyciel nie ma żadnych środków prawnych celem wykazania, że wbrew oświadczeniu dłużnika i małżonka zajęty przedmiot stanowi składnik majątku odrębnego dłużnika. Samo zatem oświadczenie dłużnika i małżonka złożone w postępowaniu egzekucyjnym o przynależności składnika majątkowego do majątku wspólnego nie może skutkować
wyłączeniem możliwości prowadzenia egzekucji z udziału w spółkach
A zatem według sądu komornik słusznie  oddalił wniosek o umorzenie postepowania.
Zażalenie na to postanowienie wniósł Grzegorz T.  Jego zdaniem błędem sądu było nie zastosowanie art. 910 (3) kpc w zw. z art 923(1) § 2 kpc. Według tych przepisów "jeżeli małżonek dłużnika sprzeciwi się zajęciu, o sprzeciwie komornik niezwłocznie zawiadamia wierzyciela, który w terminie tygodniowym powinien wystąpić o nadanie przeciwko małżonkowi dłużnika klauzuli wykonalności pod rygorem umorzenia egzekucji z zajętej nieruchomości."
W tej sytuacji wierzyciel nie wystąpił w terminie o nadanie przeciwko małżonkowi dłużnika klauzuli wykonalności.
Sąd II instancji, Sąd Okręgowy  powziął wątpliwość, z którą podzielił się z Sądem Najwyższym: czy udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nabyte ze środków pochodzących z majątku wspólnego dłużnika i jego małżonki wchodzą w skład ich majątku wspólnego, w sytuacji, gdy objęcie tych udziałów nastąpiło tylko przez dłużnika i tylko on ujawniony jest w Rejestrze Przedsiębiorców jako jej udziałowiec. I czy w konsekwencji  dopuszczalne jest prowadzenie egzekucji w stosunku do tych udziałów na podstawie tytułu wykonawczego skierowanego wyłącznie przeciwko dłużnikowi, w sytuacji, gdy jego małżonek złożył sprzeciw w trybie art. 910[3] k.p.c. w zw. z art. 923[1] k.p.c.?
Sąd Najwyższy 7 lipca podjął uchwałę, według której jeżeli wkład małżonków do  spółki należy do ich majątku wspólnego, to udziały również do tego majątku.
- Problem należy rozpatrywać na tle wykładni Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a nie kodeksu spółek handlowych - powiedział sędzia Krzysztof Pierzykowski.  - Kodeks rodzinny wymienia składniki majątku wspólnego  małżonków przy ustanowieniu ustroju wspólnego.
SN dodał, że omawiana sprawa nie obejmuje majątku osobistego małżonków , więc jej składniki należą do majątku wspólnego. A zatem udziały w spółce należą do majątku wspólnego małżonków , jeśli zostały nabyte z tego majątku - podkreślił SN.
   
Sygnatura akt III CZP 32/16, uchwała z 7 lipca 2016 r.
 

Dowiedz się więcej z książki
Mediacja w postępowaniu cywilnym
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł