Ustawa ma na celu, wprowadzenie nowych przesłanek zwolnienia z mocy prawa od obowiązku uiszczania opłat od pozwu w postępowaniu cywilnym w sprawach o ochronę dóbr osobistych.
Z opłaty od pozwu korzystać będą kombatanci oraz ich zstępni dochodzący ochrony dóbr osobistych, jeżeli ich roszczenia mają związek z „patriotycznymi tradycjami zmagań Narodu Polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem”. Na analogicznych zasadach ze zwolnienia korzystać będą również osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, lecz posiadające zdolność prawną.
Opłaty ponosić nie będą osoby dochodzące roszczeń majątkowych z tytułu zbrodni ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennej lub zbrodni agresji,
Zwolniony z obowiązku uiszczenia opłaty ma być również Instytut Pamięci Narodowej, jeżeli wystąpi z pozwem o ochronę dobrego imienia Polski lub narodu.
Jak przekonuje poseł Marcin Święcicki jest o niejako dalszy ciąg przyjętej wcześniej ustawy o IPN. - Wiadomo, ustawa o IPN sprawiła, że Polska doznała wiele szkód na arenie międzynarodowej. Zamiast chronić dobre imię naszego kraju zaszkodziła ona temu imieniu. Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych de facto wprowadza kolejne ułatwienia w stosowaniu ustawy o IPN. Oznacza to, że każda organizacja posiadająca w statucie taki zapis będzie teraz mogła pozywać każdego o dowolną kwotę – polityka, historyka, dziennikarza albo publicystę – jeśli uzna, że tenże wypowiedział się w sposób obrażający dobre imię polskiego narodu - podkreśla poseł Święcicki.
Poseł zwraca uwagę, że zwolnienie z kosztów odnosi się nie tylko do pozwów dotyczących okupacji, Holokaustu i obozów zagłady, ale obejmuje ochronę dobrego imienia Polski i polskiego narodu w każdej innej sprawie, także i w tych dzisiejszych, jak najbardziej aktualnych.
Warto dodać, że opłata sądowa służy również temu, aby dyscyplinować powodów, a nie tylko ma stanowić zwrot ponoszonych kosztów sądowych. A zatem - zdaniem posła Święcickiego - należy liczyć się z zalewem tego rodzaju pozwów wnoszonych przez najrozmaitsze organizacje posiadające stosowny wpis w statucie.
Poseł Stanisław Piotrowicz zwraca uwagę jednak, że ustawa dotyczy tylko pozwów o ochronę dóbr osobistych, w sytuacjach, kiedy sprawy dotyczą patriotycznych tradycji zmagań narodu polskiego z okupantami, nazizmem i komunizmem.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.