Sprawa dotyczyła sporu aktora Cezarego Pazury z portalem Wirtualna Polska, który wydaje Pudelka.  W 2009 r. zapadł prawomocny wyrok o ochronę dóbr osobistych, w którym sąd przyznał rację aktorowi i prawo do ochrony wizerunku. 

Nakazanie przeprosin

W wyniku orzeczenia aktor miał być przeproszony publicznie na portalu  www.wp.pl.  Jednak pozwany tego nie uczynił. W związku z tym adwokat powoda złożył do sądu  „Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności” oraz  wniósł o przyznanie mu przez sąd kwoty 295 tys. 200 zł potrzebnej do opublikowania przeprosin na koszt dłużnika.
Adwokat powoda powołał się na art. 1049 kpc, według którego, jeżeli w samym tytule egzekucyjnym nie postanowiono, że w razie niewykonania przez dłużnika w wyznaczonym terminie czynności, wierzyciel będzie umocowany do wykonania tej czynności na koszt dłużnika - sąd,  na wniosek wierzyciela wezwie dłużnika do jej wykonania w wyznaczonym terminie, a po bezskutecznym upływie terminu udzieli wierzycielowi umocowania do wykonania czynności na koszt dłużnika. Na żądanie wierzyciela sąd przyzna mu sumę potrzebną do wykonania czynności. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

Watpliwości apelacji

Postanowieniem z 16 grudnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie przyznał wierzycielowi od dłużnika kwotę 295 tys. 200 zł tytułem zwrotu wydatku związanego z opublikowaniem przeprosin na koszt dłużnika. A także wezwał wierzyciela do rozliczenia zasądzonej kwoty po wykonaniu czynności zastępczej do dnia 28 lutego 2014 r.
W zażaleniu pozwany wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku. W toku postępowania zażaleniowego Sąd Apelacyjny powziął poważne wątpliwości prawne co do możliwości zastosowania regulacji zawartej w art. 1049 § 1 kpc do wykonania przez wierzyciela obowiązku dokonania czynności zastępowalnej, stwierdzonego tytułem egzekucyjnym przyznającym jednocześnie wierzycielowi upoważnienie do dokonania takiej czynności na koszt dłużnika i postanowił przedstawić to zagadnienie do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Jego sens jest taki:  Czy opublikowanie przeproszenia za naruszenie dóbr osobistych  na koszt dłużnika  przez inną osobę, wiąże się ze zwrotem  kwoty, jeśli dłużnik nie dotrzymał terminu?

Uchwała: zwrot sumy zasadny

SN podjął uchwałę, zgodnie z którą wierzyciel, który wykonał na koszt dłużnika czynność może żądać przyznania mu przez sąd sumy do wykonania tej czynności.
Tym samym Sąd Najwyższy podzielił argumenty swojej uchwały z 10 maja 1989 r. ( Sygn. III CZP 36/89). Według tego poglądu  wierzyciel, który w postępowaniu sądowym uzyskał upoważnienie do wykonania czynności na koszt dłużnika (art. 480 § 1 k.c.), może – na podstawie art. 1049 § 1 zdanie drugie – żądać przyznania mu przez sąd sumy potrzebnej do wykonania tej czynności.
Sygnatura akt III CZP 106/15, uchwała 3 sędziów SN z 17 lutego 2016 r.

Dowiedz się więcej z książki
Spory cywilne i gospodarcze. Przykłady z praktyki
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł