Skarga konstytucyjna wniesiona przez adwokata Krzysztofa Kalinowskiego, dotyczyła obowiązywania przepisu od 1 stycznia 2016 do 2 listopada 2016 r. (§ 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu).

Skarżący stwierdził, że taka regulacja prowadzi do braku ochrony prawa własności i innych praw majątkowych w postaci wynagrodzenia za wykonaną pracę.

Czytaj: TK tym razem zajmie się stawkami adwokackimi>>

Skoro sąd orzekający o wysokości zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego może dokonać obniżenia wysokości wynagrodzenia aż o 50 proc., to oznacza to, że własność w postaci - roszczenia o wynagrodzenie - nie jest w 50 proc. chroniona.

Stanowisko ministra i prokuratora - podobne

Zaskarżone rozporządzenie - zdaniem podsekretarz stanu Anny Dalkowskiej - jest zgodne z Konstytucją. Zostało wydane na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 29 ust. 2 ustawy - Prawo o adwokaturze. Zgodnie z tym przepisem Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady ponoszenia kosztów.

Wytyczne zawarte w tym upoważnieniu ustawowym nie przewidywały (i nadal nie przewidują) konieczności zapewnienia "zwrotu kosztów na zasadach równości kosztów zastępstw procesowego pełnomocnikom ustanowionym z wyboru jak i urzędu".

Także zdaniem Prokuratora Generalnego obniżona stawka adwokata spełniała wymogi ustawy zasadniczej.

Nierówność majątkowa pełnomocników

Trybunał zgodził się ze skarżącym, że takie unormowanie naruszało konstytucyjne prawo do ochrony własności innych praw majątkowych.

Jak stwierdził sędzia sprawozdawca Andrzej Zielonacki, roszczenie o wynagrodzenie jest niewątpliwie istotnym prawem majątkowym na gruncie Konstytucyjnym. Dodatkowo z art. 64 ust. 2 wprost wynika, iż wprowadzono konstytucyjne prawo do równej ochrony prawnej własności i innych praw majątkowych. Zaskarżona norma uregulowała zaś prawo do wynagrodzenia - za tą samą sprawę, dla osób posiadających te same kompetencje zawodowe na zasadach nierównych.

Sygnatura akt SK 66/19, wyrok z 23 kwietnia 2020 r.