Pytania do Trybunału skierowane zostały przez NSA w związku ze skargami grupy sędziów związanych ze Stowarzyszeniem "Iustitia", którzy jesienią 2018 roku postanowili startować w konkursie na wolne stanowiska w SN. Gdy ich kandydatury zostały odrzucone przez KRS, odwołali się do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

NSA w drodze zabezpieczenia wstrzymał skuteczność uchwał KRS, ale prezydent Andrzej Duda powołał osoby wskazane przez Radę.
- W konkursie startowało więcej kandydatów, niż miejsc do obsadzenia. Wśród startujących byli członkowie Iustitii, m.in. sędzia Piotr Gąciarek, których kandydatury odrzucono po kilkunastu minutach rozmowy, a neoKRS wskazała licznie do nominacji współpracowników Zbigniewa Ziobry - przypomina rzecznik "Iustitii" sędzia Bartłomiej Przymusiński. 

W związku z wątpliwościami co do wielokrotnie zmienianych przepisów dotyczących zasada wyłaniania nowych sędziów Sądu Najwyższego, w listopadzie 2018 r. NSA skierował do unijnego Trybunału Sprawiedliwości pytania o zgodność regulujących kwestię odwołań przepisów z prawem unijnym. 
NSA chce uzyskać odpowiedź na pytanie, czy dochodzi do naruszenia zasady państwa prawnego oraz prawa do sądu i skutecznej ochrony sądowej, gdy ustawodawca krajowy usuwa z porządku prawnego stosowne przepisy o właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz o prawie wniesienia do tego sądu odwołania od uchwał Krajowej Rady Sądownictwa, a także wprowadza rozwiązanie, z którego wynika, że postępowania w sprawach takich odwołań, wszczęte i niezakończone przed dniem wprowadzanych zmian (derogacji) podlegają umorzeniu z mocy prawa, co w rezultacie niweczy prawo do sądu w zakresie odnoszącym się do kontroli  uchwał Krajowej Rady Sądownictwa oraz kontroli prawidłowości przebiegu postępowań kwalifikacyjnych, w których zostały one podjęte.

- Prezydent Andrzej Duda pozbawił osoby startujące w konkursie prawa do sądu. Pomimo tego, że był poinformowany o zabezpieczeniu polegającym na wstrzymaniu skuteczności uchwały KRS i złożonych odwołaniach, wręczył nominacje do Izby Dyscyplinarnej i Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izby Cywilnej. Nie czekał na rozpoznanie odwołań i nie zważał na zabezpieczenie NSA. Prezydent powołał osoby, które w wyniku kontroli sądowej mogą zostać uznane za powołane z naruszeniem prawa - komentuje sędzia Przymusiński. 

Poniedziałkowa rozprawa w Luksemburgu odbędzie się pomimo tego, że dokonywano wielu zmian w polskich przepisach, mających „zalegalizować” powoływanie na stanowiska sędziowskie w SN osób, których konkurent odwołuje się do sądu od wyniku konkursu.
Natomiast 22 września br. TSUE ma zająć się pytaniami Sądu Najwyższego, w których wprost kwestionuje się status sędziowski osób powołanych z naruszeniem prawa do kontroli sądowej.

Czytaj: TSUE we wrześniu wypowie się o statusie nowych sędziów SN>>