W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwróciła się spółka zatrudniająca pracowników pracujących na stanowisku maszynisty pojazdu trakcyjnego. Pracownicy mają w umowie określone miejsce pracy. Dodatkowym elementem umowy o pracę jest karta charakterystyki stanowiska pracy, którą to otrzymuje każdy pracownik. W karcie tej pracownik ma określone stałe miejsce rozpoczynania oraz zakończenia pracy. Dojazd do tak określonego miejsca rozpoczęcia pracy oraz powrót z miejsca pracy jest finansowany przez pracownika (koszty dojazdu do miejsca pracy). Zdarza się jednak sporadycznie, że pracownik musi rozpocząć lub skończyć pracę z innego miejsca niż to określone w karcie charakterystyki stanowiska pracy (ale zawsze jest to teren określony w umowie). W takiej sytuacji koszty dojazdu do wskazanego przez pracodawcę miejsca (lub powrotu) pokrywa pracodawca. Zwykle koszty te są wyższe od kosztów dojazdu do miejsc wynikających z karty charakterystyki miejsca pracy.

Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadza się do kwestii, czy zwrot kosztów przejazdu do miejsca rozpoczęcia lub zakończenia pracy innego niż wynikającego z karty charakterystyki stanowiska pracy stanowi przychód ze stosunku pracy pracownika i czy powinien być w związku z tym opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też nie stanowi takiego przychodu?

Zdaniem spółki, zwrot ten nie stanowi przychodu ze stosunku pracy. Nie ma wątpliwości, że gdyby pracownik dojechał we wskazane w karcie charakterystyki miejsce i z tego miejsca musiał przejechać w nowe wskazane przez pracodawcę, to taki zwrot kosztów nie stanowiłby przychodu ze stosunku pracy. Skoro jednak przejazd z miejsca zamieszkania do wskazanego incydentalnego miejsca rozpoczęcia pracy byłby krótszy niż z miejsca wskazanego w karcie charakterystyki do miejsca wskazanego incydentalnie przez pracodawcę, sensowniej jest pokryć te obniżone koszty. Pracownik nie powinien być w takiej sytuacji nimi obciążony.

Fiskus się nie zgodził. Uznał, że jedynie wartości świadczeń spółki na rzecz pracowników, które są stricte związane z wykonaniem konkretnego polecenia w ramach obowiązków służbowych pracownika – takich jak np. pokrycie kosztów przewozu pracowników z jednego miejsca wykonywania pracy do innego, a nie pomiędzy miejscem wykonywania pracy a miejscem zamieszkania pracowników – nie stanowiłby dla wskazanych pracowników przychodu ze stosunku pracy.

Sprawa trafiła do WSA w Poznaniu. Zdaniem sądu, ze względu na zapisy umowy o pracę, której dodatkowym elementem jest karta charakterystyki stanowiska pracy i powierzenie pracownikom obowiązku rozpoczęcia lub zakończenia pracy innego niż wynikającego z karty charakterystyki stanowiska pracy - poza miejscem zamieszkania pracownika – po stronie pracownika nie powstanie przychód w postaci zwróconych przez pracodawcę kosztów przejazdu. Przepisy prawa pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ponoszenia za pracodawcę wydatków związanych ze świadczeniem pracy. Przepis art. 22 Kodeksu Pracy stanowi, że pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Wszystkie koszty związane ze świadczeniem pracy przez pracownika są pokrywane przez pracodawcę. Do takich kosztów z całą pewnością należą wydatki związane ze zwrotem kosztów przejazdu do miejsca rozpoczęcia lub zakończenia pracy innego niż wynikającego z karty charakterystyki stanowiska pracy znajdującego się poza miejscem zamieszkania pracownika.

Zdaniem sądu, zwrot przez pracodawcę powyższych kosztów przejazdu pracownikom, wykonujących swe obowiązki w miejscu wskazanym incydentalnie przez pracodawcę (poza stałym miejscem rozpoczynania oraz zakończenia pracy określonym w karcie charakterystyki stanowiska pracy oraz miejscem zamieszkania pracownika) stanowi racjonalny wydatek spółki związany z realizacją określonych celów gospodarczych. Wydatek ten ponoszony w interesie pracodawcy, nie może być uznany za element przychodu pracownika.

Wyrok WSA w Poznaniu z 9 lipca 2015 r., sygn. akt I SA/Po 872/14

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego

Dowiedz się więcej z książki
Podatki dochodowe. 522 wyjaśnienia i interpretacje
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł