Sprawa dotyczyła tego, czy odsetki od kredytu kupieckiego wkalkulowane w cenę wartości towaru lub usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Do fiskusa zwróciła się spółka, która do umów zawieranych z kontrahentami zamierza wprowadzić postanowienie (klauzulę), zgodnie z którą "cena uwzględnia koszt wszelkich odsetek liczonych od 31 dnia po dniu odbioru/upływu okresu rozliczeniowego, do dnia dokonania przez zamawiającego płatności, jednakże nie później niż 120 dnia licząc od daty dostarczenia faktury VAT do zamawiającego". Wskazana powyżej cena stanowi wynagrodzenie dla kontrahentów za świadczenie usług lub dokonanie dostaw towarów na rzecz spółki, które będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Spółka zapytała więc podatnika, czy całość zapłaty z tytułu zawartych umów z kontrahentami spółki, uwzględniających klauzulę, stanowi podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz czy będzie jej przysługiwało prawo do pełnego obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących wskazane powyżej transakcje.

Inaczej mówiąc spółka zapytała, czy odsetki wkalkulowane w cenę wartości towaru lub usługi stanowią jednolite świadczenie i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Innymi słowy, czy mamy do czynienia ze świadczeniem pobocznym do dostawy towarów i usług, czy też niezależną czynnością – usługą udzielenia kredytu.

Zdaniem spółki, całość zapłaty, do której dokonania jest zobowiązana na podstawie wskazanych umów, stanowi w istocie podstawę opodatkowania przedmiotowych transakcji podatkiem od towarów i usług. Koszty odsetek uwzględnione przez strony w cenie należy traktować bowiem jako element kalkulacyjny należnego kontrahentom wynagrodzenia za świadczenie usług lub dostawę dokonywanych towarów. Zdaniem spółki, ujęte w cenie koszty odsetek nie są odsetkami sensu stricto, wkalkulowanymi w ogólną wartość transakcji. Stanowią jedynie jeden z elementów kosztowych uwzględnionych przez strony transakcji na etapie negocjowania i ustalania wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług. Koszty należnych odsetek z tytułu odroczonej zapłaty nie stanowią odrębnego wynagrodzenia za świadczenie usługi finansowej i tym samym powinny powiększać podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług świadczonej usługi lub dostawy towarów, jeżeli kształtują należne wynagrodzenie. Spółka uważa też, że jest uprawniona do dokonania pełnego obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących przedmiotowe transakcje, ponieważ nabywane towary lub usługi, będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Fiskus się nie zgodził. Uznał, że realizowana za wynagrodzeniem transakcja, w ramach której kontrahenci świadczą na rzecz spółki - usługę finansowania zakupu towarów i usług poprzez odroczenie w czasie płatności za zakupione towary i usługi - stanowić będzie odrębną od świadczenia usług/dostawy towarów usługę, która zaliczana jest do usług w zakresie kredytowania, korzystającą ze zwolnienia od podatku VAT, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Ponoszone odsetki nie stanowią elementu kalkulacyjnego ceny za otrzymany towar (świadczoną usługę) i nie stanowią elementu należności za dostarczony towar (świadczoną usługę) podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji spółka nie jest uprawniona do dokonania pełnego obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Sprawa trafiła do WSA w Gliwicach. Zdaniem sądu, spółka nie ma racji. Według sądu niedopuszczalnym jest, aby klient nabywający towar korzystający z finansowania udzielonego przez instytucje finansową mógł uzyskać kredyt zwolniony od VAT, a klient któremu finasowanie zostało udzielone przez sprzedawcę musiał ponosić ciężar podatku. Stąd też w tym przypadku odsetki nie są wliczane do podstawy opodatkowania dostawy towaru lub usługi i korzystają ze zwolnienia.

Wyrok WSA w Gliwicach z 21 października 2015 r., sygn. akt III SA/Gl 675/15

Dowiedz się więcej z książki
VAT. Wybór orzecznictwa
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł