Rada Ministrów przyjęła 10 października br. zaproponowany przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego projekt nowelizacji niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego działalności innowacyjnej.

Jak podkreslano po posiedzeniu rządu, projekt ustawy ma charakter horyzontalny, tzn. zakłada zmianę przepisów ograniczających innowacyjność w różnych ustawach.

Zaproponowano zmiany dotyczące ulgi B+R, tj. prawa do odliczenia od podstawy opodatkowania określonej kwoty kosztów poniesionych przez przedsiębiorcę na działalność badawczo-rozwojową (kosztów kwalifikowanych). Zgodnie z projektem, podwyższona zostanie kwota maksymalnego odliczenia wszystkich kosztów kwalifikowanych na działalność B+R od podstawy obliczenia podatku do 100 proc., a dla przedsiębiorców mających status centrum badawczo-rozwojowego – do 150 proc.

W ustawie o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz w ustawie o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) wprowadzono możliwość korzystania przez te podmioty z instrumentów finansowych oraz udzielania pomocy finansowej o charakterze zwrotnym (np. pożyczki, poręczenia oraz wsparcie kapitałowe). Pozwoli to PARP i NCBR na większą elastyczność w realizacji swoich zadań oraz optymalizację inwestycyjną. Zastosowanie mechanizmów zwrotnych umożliwi zwrot kapitału po 2023 r., który będzie mógł stanowić źródło dalszego wsparcia polskiej polityki innowacyjnej.

Zaproponowano wzmocnienie roli Urzędu Dozoru Technicznego (UDT). Chodzi o umożliwienie wsparcia przez UDT jednostek naukowych i instytucji kultury działających na rzecz poszerzania świadomości podmiotów m.in. wytwarzających i eksploatujących urządzenia techniczne oraz popularyzujących wiedzę techniczną.

Zwiększony ma być zakres działania spółek celowych tworzonych przez uczelnie, instytuty badawcze i instytutu naukowe Polskiej Akademii Nauk (PAN). Zgodnie z proponowanymi zmianami, spółki celowe – obok prowadzenia działalności związanej z komercjalizacją bezpośrednią i pośrednią – mogłyby również prowadzić działalność gospodarczą, pod warunkiem wyodrębnienia tej działalności pod względem organizacyjnym i finansowym. Umożliwi to spółkom celowym bardziej efektywną działalność, np. realizację badań zleconych przez przedsiębiorstwa czy usług doradczo-biznesowych przy wykorzystaniu potencjału badawczo-rozwojowego uczelni i jednostek macierzystych. Dzięki temu spółki celowe będą mogły mieć status tzw. „jednego okna”, jeśli chodzi o komunikację i współpracę jednostki macierzystej (zwłaszcza uczelni) z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Umożliwiono także uczelniom, instytutom badawczym i instytutom naukowym PAN tworzenie tzw. spółek infrastrukturalnych. Chodzi o realizację przedsięwzięć dotyczących infrastruktury badawczej lub zarządzanie nimi.

Autorzy projektu zaproponowali także możliwość ubiegania się o status centrum badawczo-rozwojowego przez przedsiębiorców prowadzących w przeważającej części działalność badawczo-rozwojową, ale osiągających przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowanych, w wysokości niższej od dotychczas wymaganej przepisami ustawy. Status centrum badawczo-rozwojowego będą mogli uzyskać przedsiębiorcy, których przychody ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych mieszczą się w granicach od 2,5 do 5 mln zł oraz których przychody netto ze sprzedaży wytworzonych przez siebie usług badawczo-rozwojowych stanowią co najmniej 70 proc. przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych.

Projekt przewiduje ponadto rozszerzenie monitoringu karier zawodowych. Obecnie monitoring prowadzony przez ministra szkolnictwa wyższego dotyczy jedynie absolwentów, natomiast po zmianach obejmie również okres studiów (pierwszego, drugiego stopnia, jednolitych studiów magisterskich, studiów doktoranckich) oraz uczestników studiów doktoranckich i osób, które uzyskały stopień doktora.

Zgodnie z projektem, ustawa wejdzie w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem kwestii podatkowych, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.