W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwrócił się prokurator w sprawie zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych. Prokurator wskazał, że w 2010 r. wraz z małżonką wziął kredyt hipoteczny na zakup domu jedorodzinnego w kwocie blisko 500 tys. zł. Z kolei w 2011 r. zaciągnął pożyczkę w prokuraturze apelacyjnej w kwocie 250 tys. zł na spłatę tego kredytu. Natomaist w 2014 r. prokurator nabył po ojcu spadek, którego przedmiotem był udział w nieruchomości gruntowej wraz z budynkiem mieszkalnym. Prokurator tego samego roku sprzedał swój udział w nieruchomości a otrzymany przychód chciał w całości przeznaczyć na spłatę pożyczki udzielonej mu przez prokuraturę.

Prokurator uważa, że środki ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku, które przeznaczył na spłatę pożyczki udzielonej przez prokuraturę apelacyjną jako pomoc finansową na spłatę kredytu zaciągniętego w banku na nabycie domu powinny korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Według prokuratora fiskus powinien zastosować wykładnię celowościową i funkcjonalną i rozszerzyć zakres zwolnienia od tego podatku w odniesieniu do tak wąskiej grupy zawodowej jaką stanowią prokuratorzy (ok. 6 tysięcy w skali kraju) w sytuacji, gdy chodzi o pożyczkę przyznana im li tylko na spłatę kredytu zaciągniętego na nabycie budynku mieszkalnego.

Fiskus się nie zgodził. Jego zdaniem prokurator całkowicie pominął warunek wskazujący na podmiot, u którego zaciągnięta ma być pożyczka, na spłatę której zostaną przeznaczone środki z tytułu odpłatnego zbycia. Według fiskusa ustawodawca nie pozostawił dowolności w wyborze instytucji finansowej, w której pożyczka musi zostać zaciągnięta aby podatnik mógł skorzystać ze zwolnienia. Wskazał, że dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) i praw korzysta ze zwolnienia wyłącznie w sytuacji, gdy pożyczka na spłatę kredytu została zaciągnięta w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, co w omawianej sprawie nie miało miejsca. Prokurator dokonał lub dokona wprawdzie spłaty pożyczki zaciągniętej na cel mieszkaniowy wskazany w ustawie – na spłatę kredytu zaciągniętego na nabycie budynku mieszkalnego i związanego z nim prawa wieczystego użytkowania gruntu, jednakże pożyczka ta nie została zaciągnięta w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, lecz w prokuraturze apelacyjnej, co pozbawia prokuratora prawa do skorzystania ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Zdaniem organu podatkowego przyznanie prokuratorowi prawa do skorzystania z ulgi prowadziłoby do nierównego traktowania podatników. Organ nie neguje szczególnej roli prokuratora, którą pełni, jednak kategorycznie sprzeciwia się przekonaniu, że funkcja ta może go stawić ponad prawem obowiązującym pozostałych obywateli kraju. Z istnieniem stosunku służbowego prokuratora wiąże się szereg przywilejów nieosiągalnych dla innych obywateli, ale są to przywileje przyznane prokuratorom aktami rangi ustawowej oraz aktami wykonawczymi do tych ustaw. Przywileje podatkowe do tej grupy nie należą. Prokuratorzy mają taki sam obowiązek ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych jak inni obywatele, bo tak samo jak inni obywatele korzystają z opieki i usług jakie świadczy państwo.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 15 grudnia 2014 r., IBPBII/2/415-812/14/AK, LEX nr 247492

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego