W przedmiotowej sprawie podatnik zwrócił się do fiskusa o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie skutków podatkowych wniesienia papierów wartościowych i udziałów w spółce z o. o. do funduszu inwestycyjnego zamkniętego w zamian za certyfikaty inwestycyjne.

Zdaniem podatnika w przypadku objęcia przez certyfikatów inwestycyjnych w funduszu za wniesienie wpłaty w postaci papierów wartościowych lub udziałów spółki z o.o. nie powstaje u niego przychód z kapitałów pieniężnych. Nie powstanie też przychód z praw majątkowych czy innych źródeł.

Fiskus uznał to stanowisko za nieprawidłowe. Jego zdaniem wniesienie przez podatnika udziałów w spółce z o. o. i papierów wartościowych do funduszu inwestycyjnego zamkniętego będzie równoznaczne z ich odpłatnym zbyciem, a wartość otrzymanych certyfikatów inwestycyjnych, odpowiadająca wartości wnoszonych udziałów w spółce z o. o. czy papierów wartościowych, stanowić będzie dla celów podatkowych przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, który podlega opodatkowaniu. Podatek dochodowy wynosi tu 19 proc. uzyskanego dochodu.

Podatnik nie zgodził się z fiskusem, a sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu pochodny instrument finansowy w postaci certyfikatu inwestycyjnego, pomimo tego, że odnosi się do niego określona, wyceniana przez fundusz inwestycyjny wartość, nie jest niewątpliwie polskim lub zagranicznym pieniądzem ani też wartością dewizową. Nie stanowi też wartości pieniężnej, ponieważ nie jest, tak w ogólności jak i w obrocie gospodarczym, substytutem pieniądza. Wartość certyfikatu inwestycyjnego nie jest określana w obrocie gospodarczym, ale wyceny jej dokonuje fundusz inwestycyjny.

To wskazuje, że pochodny instrument finansowy w postaci certyfikatu inwestycyjnego nie zastępuje pieniądza, nie stanowi postaci jego zamiennika czy substytutu, a więc nie jest wartością pieniężną, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Zapisujący się na certyfikaty inwestycyjne z tytułu wpłaty dokonywanej udziałami w spółkach z o. o. i papierami wartościowymi uzyskuje (obejmuje) certyfikaty, nie realizuje zaś – przyszłych do tej czynności – praw z tytułu uzyskania (objęcia certyfikatu). Uzyskanie certyfikatu inwestycyjnego za wpłaty udziałów i papierów wartościowych nie jest tożsame z realizacją prawa z certyfikatu.

Sąd jednocześnie zaznaczył, że w ustawie podatkowej – nazywane zbyciem - przeniesienie własności udziałów w spółkach z o. o. i papierów wartościowych jest także odróżnione od zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wnikających.

Podsumowując sąd przyjął, że dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z o. o. nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, ponieważ uzyskanie (objęcie) z tytułu tych wpłat certyfikatów inwestycyjnych nie stanowi przychodu podatkowego, o którym w wymienionych przepisach mowa.

Wyrok NSA z 8 marca 2013 r., II FSK 1479/11