Zdaniem przedstawicieli branży, w przypadku, gdyby jednak niezbędne okazało się wprowadzenie specjalnego podatku węglowodorowego już teraz, to należałoby go powiązać z dochodami faktycznie osiąganymi ze sprzedaży kopaliny, a nie z określonym wskaźnikiem rynkowym, który służy do obliczenia należności podatkowych inwestorów zagranicznych. Ponadto podatek od nieruchomości powinien być naliczany w sposób scentralizowany, aby zapewnić wyrównanie stawek i sposobu jego naliczania w różnych regionach Polski. Konieczne jest również wprowadzenie zmian umożliwiających wdrożenie zakładanych przepisów, które będą sprzyjać zagospodarowaniu złóż niekonwencjonalnych.

Zobacz: Projekt dot. specjalnego podatku węglowodorowego wpłynął do Sejmu >>

Eksperci przedstawili szereg uwag do projektu ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym:

Niespójność z projektem prawa geologicznego i górniczego

Projekty ustaw przewidują wprowadzenie dwóch rodzajów opłat typu royalty:
‒ specjalny podatek od wydobycia niektórych kopalin, przewidziany w ustawie o podatku węglowodorowym (SPW);
‒ opłata eksploatacyjna, przewidziana prawem geologicznym i górniczym.
Wprowadzenie ich obu jednocześnie dwóch rodzajów opłat nie jest potrzebne. Rezygnacja z koncepcji podatku specjalnego w systemie fiskalnym znacznie uprościłaby zasady funkcjonowania branży.

Nowe wymagania w zakresie prowadzenia ewidencji i obciążenia administracyjne

Specjalny podatek węglowodorowy nakłada wymóg prowadzenia ewidencji w zupełnie nowy sposób, co stwarza niepożądane obciążenia administracyjne i komplikacje tak dla administracji państwowej, jak i dla przemysłu. Proponują wprowadzenie jednolitego wymogu prowadzenia ewidencji zgodnie z obecnie przyjętym modelem ewidencjonowania podatków CIT / VAT, z niewielkimi korektami w zakresie naliczania podatków węglowodorowych (odnoszącymi się, na przykład, do amortyzacji czy innych pozycji niepieniężnych).

Oddzielenie opodatkowania od faktycznych wyników prowadzonej działalności gospodarczej

Wprowadzenie systemu podatkowego, który jest oparty o notowania giełdowe spowoduje, że podatek nie zostanie naliczony podmiotom na podstawie faktycznie osiągniętych przychodów ze sprzedaży. Ceny urzędowe, które nie są powiązane z wysokością przychodów, mogą skutkować tym, że podatnik zostanie obciążony podatkiem od przychodów, które nigdy nie zostały uzyskane. Dlatego też proponują opodatkowanie według przychodów, które zostały faktycznie osiągnięte przez podatnika. Ponadto proponowany system pomiaru dla celów podatkowych ilości wydobytej kopaliny i obowiązek podatkowy powinny odpowiednio uwzględniać punkt przekazania zbywanego surowca. Ilość wydobyta powinna była mierzona w chwili jej przekazania do systemu rozdzielczego/przesyłowego.

Niezgodność z dyrektywą horyzontalną

Podatek od wydobycia niektórych kopalin powinien posiadać cechy podatku pośredniego określone dyrektywą horyzontalną, która obejmuje również ropę naftową i gaz. Jednak proponowana konstrukcja podatku od wydobycia jest niezgodna z dyrektywą i może okazać się, że będzie niedostosowana do wymagań podatkowych w USA - co ma duże znaczenie w sytuacji, gdy pragniemy pozyskać inwestorów zagranicznych.

Niesprawiedliwe potraktowanie węglowodorów niekonwencjonalnych

Projekty zmian nie przewidują specjalnych zasad opodatkowania węglowodorów ze złóż niekonwencjonalnych. Parametry przyjęte w obliczeniach wysokości podatku od wydobycia mogą okazać się niewłaściwe i w konsekwencji znaczna część węglowodorów niekonwencjonalnych może zostać opodatkowana według wyższej stawki. Lewiatan postuluje uznanie określonych warunków technicznych w zakresie porowatości i przepuszczalności złoża za warunki alternatywne, które są wystarczające do zaliczenia do niższej stawki opodatkowania, a także zwiększenie wymaganego poziomu porowatości z 5 do 10 proc.

Wydatki kwalifikowalne w odniesieniu do SPW

Wniosek, by wszystkie racjonalne i uzasadnione koszty prowadzenia działalności, w tym wszelkiego rodzaju płatności wnoszone do budżetu w formie podatków, opłat i danin, podlegały odliczeniu. Ponadto nie można się zgodzić na wprowadzenie ograniczenia w postaci trzyletniego okresu pokrywającego poniesione wydatki, w którym przysługuje zwrot, gdyż we wstępnych fazach realizacji inwestycji tego rodzaju wydatki ponoszone są w okresach dłuższych, niż trzy lata.

Podatek od nieruchomości

Wyjaśnienia wymaga sposób naliczania podatku od nieruchomości na szczeblu centralnym. Podatek od nieruchomości powinien być naliczany przedsiębiorcom wydobywającym węglowodory w sposób prawnie wiążący dla władz lokalnych tak, aby uniknąć różnych interpretacji przez poszczególne gminy i zapewnić inwestorom przewidywalne warunki. Inwestorzy nie powinni być obciążeni obowiązkiem rozliczania w odmienny sposób tego samego podatku w różnych miejscowościach.

Zobacz też: Ponad 16 mld zł ma zyskać budżet z podatku węglowodorowego >>