Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego

Spółka cywilna, w której trzecim udziałowcem jest spółka z o.o., zamierza przekształcić się w spółkę z o.o. spółkę komandytową.

Jakie skutki podatkowe powstaną przy takim przekształceniu?

Czy kapitał zapasowy utworzony w spółce cywilnej, który został utworzony wyłącznie z niepodzielonych zysków z lat ubiegłych, będzie można przeznaczyć na wypłatę poszczególnym wspólnikom (byłej spółki cywilnej), a obecnie udziałowcom spółki z o.o. spółki komandytowej bez opodatkowania?

Udziałowcy w spółce cywilnej i w spółce komandytowej są ci sami i posiadają takie same udziały.

Odpowiedź:

Osoby fizyczne będące wspólnikami przekształcanej spółki osobowej nie uzyskują dochodu, który mógłby podlegać opodatkowaniu, ponieważ majątek spółki przekształcanej nie ulega ani likwidacji ani zwrotowi podatnikowi, lecz jest majątkiem przekształconej spółki. Tym samym u udziałowca przekształcanej spółki osobowej nie powstanie zobowiązanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Uzasadnienie:

Przekształcenie spółki osobowej nie powoduje u powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie będzie on również uprawniony do rozpoznania kosztu uzyskania przychodu w związku z przekształceniem, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera przepisów szczególnych określających sposób ustalenia przychodu u wspólnika spółki osobowej przekształcanej w spółkę kapitałową.

Pojęcie dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych zostało zawarte w art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f. Otóż dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest "dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) osoby prawnej". Podstawowym kryterium uznania, że powstał dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest faktyczne uzyskanie dochodu. Analogiczna zasada znajduje zastosowanie do przychodów z praw majątkowych (patrz punkt c) powyżej). Do przychodów z praw majątkowych zastosowanie znajdują bowiem odpowiednie postanowienia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o charakterze ogólnym. W tym przypadku, zgodnie z art. 11 u.p.d.o.f., przychody z praw majątkowych powstają z chwilą faktycznego otrzymania pieniędzy lub wartości pieniężnych wypłacanych tytułem wynagrodzenia za przeniesienie, czy też możliwość korzystania z tych praw.

Za dochód faktycznie uzyskany należy uznać taki dochód, którym podatnik może sam rozporządzać, a więc dochód rzeczywiście mu wypłacony lub pozostawiony do dyspozycji. W przypadku przekształcenia spółki osobowej, wspólnicy przekształcanej spółki osobowej nie uzyskują dochodu, który mógłby podlegać opodatkowaniu, ponieważ majątek spółki przekształcanej (osobowej) nie ulega zwrotowi podatnikowi, lecz jest majątkiem przekształconej spółki. Spółka przekształcana (osobowa) nie jest traktowana jako podmiot likwidowany dla celów podatkowych. Na dalszym etapie przekształcenia działalność gospodarcza będzie bowiem kontynuowana przy wykorzystaniu tego samego majątku przez przekształconą spółkę

Osoby fizyczne będące wspólnikami przekształcanej spółki osobowej nie uzyskują dochodu, który mógłby podlegać opodatkowaniu, ponieważ majątek spółki przekształcanej nie ulega ani likwidacji ani zwrotowi podatnikowi, lecz jest majątkiem przekształconej spółki kapitałowej. Kapitał zapasowy spółki cywilnej z niepodzielonych zysków już raz został opodatkowany (jeszcze podczas prowadzenia rozliczeń na zasadach PKPiR). Kapitał stworzony ze środków wcześniej opodatkowanych będzie mógł być wykorzystywany do wypłacania kwot wspólnikom bez opodatkowania.

Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego

Odpowiedzi udzielono 5.01.2016 r.