Odpowiedź:

Spółka jak najbardziej może odliczać VAT z faktur za materiały wykorzystywane do wykonania usług stanowiących roboty budowlane objęte odwrotnym obciążeniem. Odpowiedź na drugie pytanie zależy od tego, kiedy doszło do faktycznego zakończenia prac.

Uzasadnienie:

Od 1 stycznia 2017 r. na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., mechanizmem odwrotnego obciążenia objęte jest świadczenie usług stanowiących roboty budowlane, tj. usług wymienione w poz. 2-48 dodanego z początkiem 2017 r. załącznika nr 14 do u.p.t.u. Nie dotyczy to jednak wszystkich usług stanowiących roboty budowlane, lecz tylko usług świadczonych przez usługodawcę jako podwykonawcę (zob. dodany z dniem 1 stycznia 2017 r. art. 17 ust. 1h u.p.t.u.). W konsekwencji mechanizmem tym objęte są usługi stanowiące takie roboty budowlane, w których przypadku spełnione są łącznie trzy warunki:
– są świadczone przez podatnika, który nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego,
– nabywcą usługi jest podatnik zarejestrowany jako czynny podatnik VAT,
– usługodawca świadczy usługę jako podwykonawca.

Mając to na uwadze wyjaśnić pragnę, że objęcie usług stanowiących roboty budowlane mechanizmem odwrotnego obciążenia nie powoduje, że usługi te nie są opodatkowane, a w konsekwencji nie uprawniają do odliczania VAT od dotyczących ich zakupów. Usługi te pozostają opodatkowane, tyle że do rozliczania VAT z tytułu ich świadczenia uprawnieni są nabywcy.

Dla podwykonawców oznacza to, że są jak najbardziej uprawnieni do odliczania VAT z tytułu zakupów towarów i usług (w tym materiałów budowlanych) wykorzystywanych do wykonywania usług stanowiących roboty budowlane, dla których podatnikami są nabywcy. Nic się w tym zakresie w związku z wprowadzeniem mechanizmu odwrotnego obciążenia nie zmieniło. A zatem spółka jak najbardziej może odliczać VAT z faktur za materiały wykorzystywane do wykonania usług stanowiących roboty budowlane objęte odwrotnym obciążeniem.

Jednocześnie pragnę wyjaśnić, że wskazane przepisy stosuje się do usług stanowiących roboty budowlane, które zostały wykonane od dnia 1 stycznia 2017 r. (zob. art. 5 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2024)). O dacie wykonania usługi stanowiącej robotę budowlaną decyduje przy tym nie moment poniesienia wszystkich znaczących kosztów, lecz data faktycznego wykonania usługi, czyli – jak wyjaśnił Minister Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 1 kwietnia 2016 r. (PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141) – „dzień, w którym – w związku z wykonaniem określonej umową usługi lub jej części (jeżeli usługa jest przyjmowana częściowo) doszło do faktycznego zakończenia prac lub ich części - wykonawca zgłasza je do odbioru (w opinii wykonawcy usługi lub ich część są gotowe do ich przyjęcia przez nabywcę usługi)”. W konsekwencji, jeżeli do tak rozumianego wykonania usługi doszło w przedstawionej sytuacji:
– jeszcze w 2016 r. – mechanizm odwrotnego obciążenia nie ma zastosowania,
– już w 2017 r. – mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie.

Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego 
Odpowiedzi udzielono 20.01.2017 r.
 

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie
Vademecum Głównego Księgowego
Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów