Odpowiedź:

Podatnik nie musi wprowadzać nabytego samochodu do ewidencji środków trwałych. Okoliczność ta nie ma jednak przesądzającego znaczenia dla kwalifikacji przychodu ze sprzedaży tego pojazdu do źródła działalność gospodarcza lub odpłatnego zbycia rzeczy.
Wpis do ewidencji środków trwałych przesądza bowiem jedynie o możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych. Nie decyduje on jednak o tym, czy dany składnik majątku stanowi środek trwały.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., przychodem z działalności gospodarczej są m.in. przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:
środkami trwałymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych, czyli takimi, które spełniają definicję środka trwałego określoną w art. 22a u.p.d.o.f., nawet jeżeli nie zostały ujęte w tej ewidencji,
składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych
– wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą.
Za środki trwałe uważa się wszelkiego rodzaju ruchomości (jak i nieruchomości) stanowiące własność lub współwłasność podatnika, które zostały przez niego nabyte (lub wytworzenie we własnym zakresie), kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia ich do używania, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, które mają być wykorzystywane w prowadzonej firmie bądź oddane od używania innemu podmiotowi na podstawie umowy najmu, dzierżawy czy leasingu.
Konkludując aktualnie sprzedaż składników majątku wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej, które spełniają definicję środków trwałych, bez względu na datę ich nabycia, jak też to, czy zostały ujęte w ewidencji środków trwałych, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako przychód z firmy.
Natomiast do źródła odpłatne zbycie rzeczy (o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.) zalicza się odpłatne zbycie rzeczy ruchomych (np. samochodu), jeżeli zbycie to następuje poza działalnością i zostało dokonane w przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Z kolei sprzedaż składnika majątku prywatnego dokonana po upływie sześciu miesięcy od nabycie w ogóle nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania.
Jak wynika z powyższego, jeżeli zakupiony samochód spełnia definicję środka trwałego (a jedynie nie został wpisany do ewidencji środków trwałych) jego sprzedaż rozliczyć należy w ramach działalności gospodarczej, co oznacza obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym (dla porządku dodam, że sprzedaż majątku firmowego nie podlega opodatkowaniu, jeżeli dana rzecz została wycofana z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku został wycofany i dniem jej odpłatnego zbycia, upłynęło 6 lat).
W świetle powyższego, jeżeli nabyty pojazd był używany w działalności, jego sprzedaż będzie opodatkowana jako przychód z działalności gospodarczej. O tym, czy dana rzecz stanowi składnik majątku firmowego przesądzają obiektywne okoliczności danej sprawy, w tym sposób jej użytkowania.
Dowodem na to, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z firmowym autem może być to, że:
- transakcję zakupu z innego kraju UE podatnik rozliczył w ramach WNT (przy zakupie środka transportu przez osobę prywatną nie wystąpi WNT i brak jest obowiązku zapłaty VAT),
- faktyczne używanie pojazdu do działalności,
- zaliczanie wydatków związanych z tym pojazdem do kosztów uzyskania przychodów.
W przypadku zaś gdyby zbywany samochód stanowił składnik majątku prywatnego, to wówczas przychód z jego sprzedaży byłby opodatkowany, o ile do transakcji tej doszłoby przed upływem pół roku od nabycia. W takim przypadku fakt, że zakup samochodu został potwierdzony fakturą nie miałby wpływu na sposób opodatkowania ww. transakcji.

Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono  23.03.2016 r.