Forma prawna niemieckiego funduszu nie wyklucza statusu instytucji wspólnego inwestowania

Skoro ustawa o CIT nie definiuje wprost pojęcia instytucja wspólnego inwestowania, a jednocześnie pod określonymi warunkami zwalnia ją z opodatkowania, to za taką instytucję należałoby uznać każdy podmiot, który te wymienione warunki spełnia. Takie stanowisko wynika z wyroku WSA w Warszawie z 27 marca 2013 r.

W przedmiotowej sprawie niemiecka spółka z o. o., która zarządza funduszem inwestującym w Polsce zwróciła się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację indywidualną w zakresie zwolnienia z CIT.

Spółka wskazała, że fundusz, którym zarządza nie jest odrębnym samoistnym podmiotem praw i obowiązków (nie jest spółką kapitałową, ani osobową, ani też jednostką organizacyjną nieposiadąjącą osobowości prawnej). W Niemczech fundusz jest jednak traktowany, jako podatnik podatku od osób prawnych. Spółka i fundusz mają odrębne niemieckie numery identyfikacji podatkowej.

W ocenie spółki fundusz, którym zarządza jest odpowiednikiem polskiego funduszu inwestycyjnego, wobec czego jest instytucją wspólnego inwestowania. Ponadto, skoro został utworzony i działa zgodnie z przepisami niemieckimi i jest zarządzany przez podmiot niemiecki, to należy uznać, iż ma on siedzibę w innym niż Polska państwie członkowskim UE. Dlatego zdaniem spółki osiągnięte w Polsce dochody z działalności inwestycyjnej funduszu powinny być wykazywane przez spółkę, jako podlegające zwolnieniu z CIT.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym stanowiskiem uznając, że skoro fundusz nie jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, to nie można uznać tego funduszu za podatnika. W konsekwencji minister uznał za niecelowe rozpatrywanie kwestii spełnienia przez fundusz wymagań opisanych w art. 6 ust. 1 pkt 10a ustawy o CIT, które instytucja wspólnego inwestowania powinna spełnić, aby podlegać zwolnieniu.

Sprawa trafiła do WSA w Warszawie. Zdaniem sądu forma organizacyjno-prawna instytucji zbiorowego inwestowania nie może determinować oceny, czy ten status (takiej właśnie instytucji) danemu podmiotowi przysługuje, czy też nie. Wielość systemów prawnych w ramach wspólnego rynku Unii Europejskiej, skutkująca różnym ujęciem statusu podatnika podatku dochodowego, nie może niweczyć podstawowego celu, jakim jest zapewnienie efektywnego zwolnienia z opodatkowania instytucji zbiorowego inwestowania. Dlatego jakkolwiek krąg podatników istotnie określa art. 1 oraz 1a ustawy o CIT, to jednak w pełni uprawnione jest uznanie art. 6 ust. 1 pkt 10a tej ustawy za przepis o charakterze uzupełniającym art. 1 i art. 1a ustawy w zakresie wskazującym potencjalnie możliwe formy organizacyjne podatników podatku dochodowego.

Artykuł 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT formułuje zatem specyficznie skonstruowaną definicję instytucji wspólnego inwestowania, a zwalniając ją z opodatkowania w Polsce czyni ją przez to automatycznie podatnikiem także wtedy, gdy z punktu widzenia prawa krajowego nie ma nawet najprostszej formy organizacyjno–prawnej, tzn. kiedy nie jest nawet jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej. W ten właśnie sposób przepis ten uzupełnia katalog podatników wynikający z art. 1 ust. 1 oraz art. 1a ustawy o CIT.

Sąd uchylił zaskarżoną interpretację i zobligował organ podatkowy do uwzględnienia tezy, że okoliczności funkcjonowania funduszu w Niemczech nie stoją na przeszkodzie uznania go za instytucję wspólnego inwestowania w rozumieniu prawa polskiego.

Wyrok WSA w Warszawie z 27 marca 2013 r., III SA/Wa 2847/12