Dopłaty do kapitału nie mają wpływu na rachunek zysków i strat

Spółka nie może wykazać rezerw na spodziewane dopłaty do kapitału. O konieczności dokonania dopłat do spółki zależnej powinna poinformować w informacji dodatkowej będącej składową sprawozdania finansowego - wyjaśnia ekspert Vademecum Głównego Księgowego.

Pytanie

Spółka A jest jedynym udziałowcem w spółce B (posiada 100 proc. udziałów).
Czy w przypadku gdy na koniec roku obrotowego (2013 r.) zdecydowano, że w kolejnym roku obrotowym (2014 r.) w związku z działalnością spółki B zaistnieje potrzeba dopłat do kapitałów spółce B oraz podjęto stosowną uchwałę zarządu, to czy można na tej podstawie dokonać rezerwy na te dopłaty w spółce A?
Dopłaty do kapitału spowodowane są faktem, że spółka B jest spółką celową non profit, a jej jedynym celem jest budowa mostu w mieście X, który to zostanie przekazany temu miastu. Dopłaty są spowodowane wyższym niż spodziewany kosztem inwestycji i wniesienie dopłat będzie obligatoryjne aby kontynuować projekt.

Odpowiedź

Spółka nie może wykazać rezerw na spodziewane dopłaty do kapitału. O konieczności dokonania dopłat do spółki zależnej powinna poinformować w informacji dodatkowej będącej składową sprawozdania finansowego.

Uzasadnienie

Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - dalej u.o.r. - przez rezerwy należy rozumieć zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota nie są pewne. Natomiast przez zobowiązania (art. 3 ust. 1 pkt 20 u.o.r.) rozumie się wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki. Artykuł 35d u.o.r. wyjaśnia, że rezerwy tworzy się na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego. Zgodnie z art. 35d ust. 2 u.o.r. rezerwy zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych, zależnie od okoliczności, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą.

Sama operacja dopłat do kapitału spółki zależnej nie ma charakteru kosztowego. Zdarzenie to wiąże się z pomniejszeniem (wypływem) środków pieniężnych. Transakcja ta wiąże się bowiem z zamianą jednego składnika aktywów - środki pieniężne - na inny składnik aktywów - inne należności od podmiotu powiązanego (w przypadku dopłat zwrotnych) lub wartość udziałów w podmiocie powiązanym (w przypadku dopłat bezzwrotnych).

Reasumując, dopłaty do kapitału nie mają wpływu na rachunek zysków i strat. Mają natomiast wpływ na przepływy środków pieniężnych i strukturę bilansu. Dlatego też na tego typu transakcję jednostka nie może utworzyć rezerwy, co nie znaczy, że jednostka nie powinna poinformować w informacji dodatkowej o konieczności dokonania dopłat do podmiotu zależnego. Zgodnie bowiem z art. 48 ust. 1 u.o.r. informacja dodatkowa (element sprawozdania finansowego) powinna zawierać istotne dane i objaśnienia niezbędne do tego, aby sprawozdanie finansowe odpowiadało warunkom określonym w art. 4 ust. 1 u.o.r. (istotność – wpływ na sytuację majątkową i finansową), a w szczególności obejmować (art. 48 ust. 1 pkt 2 lit. d u.o.r.) w dodatkowych informacjach i objaśnieniach istotne informacje dla zrozumienia sprawozdania finansowego.

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego