Podatnik-technik radiologii pracuje na etacie w szpitalu, ale chce założyć jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług audytów sprzętu do badań RTG i szkoleń z zakresu prawa atomowego. Ma też uprawnienia do bycia inspektorem prawa atomowego, czyli będzie przygotowywał księgi i systemy prawidłowego stanu ochrony radiologii w ośrodkach (szpitale, gabinety stomatologiczne), w których wykonuje się zdjęcia RTG, tomografie, audiometrie itd. Będzie także, jeśli pojawi się taka potrzeba, sprzedawał sprzęt ochrony radiologicznej: fartuchy, osłony RTG i inne.
Czy takie usługi można opodatkować ryczałtem lub podatkiem liniowym?
Zgodnie z dyspozycją art. 9a ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów osiąganych z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c u.p.d.o.f. W tym przypadku są zobowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie do 20 stycznia roku podatkowego, pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego - oświadczenie należy złożyć do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak, niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
W przedstawionej sytuacji decydujące znaczenie ma to, czy usługi świadczone w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej odpowiadają czynnościom, które podatnik wykonuje na podstawie umowy o pracę w innej firmie.
Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami, podatnik traci prawo do wybranego sposobu opodatkowania dochodu według 19% stawki podatku lub nie ma możliwości skorzystania z tej formy opodatkowania wyłącznie w sytuacji, jeżeli uzyskuje z pozarolniczej działalności gospodarczej (prowadzonej samodzielnie lub w formie spółki niemającej osobowości prawnej) przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy odpowiadających czynnościom, które podatnik (lub co najmniej jeden ze wspólników): wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy, bądź wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym, w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Powyżej przedstawiona zasada wynika z dyspozycji art. 9a ust. 3 u.p.d.o.f. Dlatego też istotne jest, aby czynności wykonywane w ramach stosunku pracy nie pokrywały się z czynnościami świadczonymi w ramach działalności gospodarczej. Tym samym, nie traci prawa do skorzystania z opodatkowania w wysokości 19% podatnik, który na rzecz pracodawcy wykonuje inne usługi niż odpowiadające czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy. Stanowisko takie reprezentuje także Urząd Skarbowy w Janowie Lubelskim z dnia 29 września 2006 r., PD/4115-9/06. Ponadto Urząd Skarbowy wskazuje, że ustawodawca stanowiąc o "czynnościach odpowiadających" wykonywanym wcześniej lub obecnym czynnościom pozostawił "luz" interpretacyjny, dlatego też w takich wypadkach sugeruje konieczność odwołania się do przepisów klasyfikacji statystycznej.
Zaś aby zdecydować się na opodatkowanie w formie ryczałtu ewidencjonowanego należy spełnić szereg warunków. Przede wszystkim podatnik powinien prowadzić firmę samodzielnie (ewentualnie w formie spółki jawnej lub cywilnej). Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.) – dalej u.z.p.d., opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 u.p.d.o.f., w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych lub spółki jawnej osób fizycznych. Ponadto ustawodawca w art. 8 u.z.p.d. wskazuje krąg podatników, którzy nie mają możliwości skorzystania z tej formy opodatkowania i należą do nich m.in. podatnicy: rozpoczynający działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki.
Ponadto w informacjach przedstawionych w pytaniu nie podano, do jakiej grupy PKWiU została sklasyfikowana działalność, którą ma prowadzić podatnik, co uniemożliwia sprawdzenie, czy planowana działalność została wymieniona w załączniku nr 2 do u.z.p.d., tj. wykazie usług, których świadczenie wyłącza podatnika z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.