Odpowiedź:
Jeżeli upominki będą spełniać definicję „prezentów o małej wartości”, podatnik nie będzie zobowiązany do rozliczenia podatku należnego w związku z ich przekazaniem kontrahentom. W sytuacji zaś gdy towary nie będą „prezentami o małej wartości” ich wydanie pociągnie za sobą obowiązek wykazania podatku należnego. Zakładając, że kontrahenci są odbiorcami towarów (usług) opodatkowanych VAT, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie prezentów w obu ww. sytuacjach, tj. zarówno gdy będzie, jak i nie będzie zobowiązany do wykazania podatku należnego.
Uzasadnienie:
Odliczenie podatku VAT od zakupu towarów, które będą przekazywane kontrahentom przysługuje na zasadach wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zakładam, że przekazanie prezentów ma służyć utrzymaniu dobrych relacji z kontrahentami. Tym samym, jeśli kontrahenci ci są odbiorcami towarów lub usług opodatkowanych VAT, zakup towarów przeznaczonych na prezenty jest w sposób pośredni związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych. W takiej sytuacji podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Jak zaś wynika z art. 7 ust. 2 u.p.t.u., opodatkowaniu VAT podlega przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
O obowiązku opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów decyduje to, czy prawo do odliczenia przysługiwało, a nie to, czy podatnik faktycznie z odliczenia skorzystał. Podatnik nie ma wyboru. Jeżeli miał prawo do odliczenia, winien czynności przekazania towarów kontrahentom opodatkować VAT.
Przepis art. 7 ust. 2 u.p.t.u. nie ma zastosowania m.in. do przekazywanych prezentów o małej wartości, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika (art. 7 ust. 3 u.p.t.u.). Niewątpliwie przekazanie prezentów kontrahentom wpisuje się w cel, o którym mowa w ww. przepisie, tj. przekazanie to jest związane z działalnością podatnika. W związku z powyższym rozważyć należy, czy ww. prezenty spełniają definicję „prezentów o małej wartości”.
Zgodnie z art. 7 ust. 4 u.p.t.u. przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
1) o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2) których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.
W pytaniu wskazano, że wartość przekazywanych przez Państwa prezentów przekracza 10 zł, zatem wydawane towary będzie można uznać za „prezenty o małej wartości”, o ile wartość wydanych jednemu kontrahentowi towarów w roku podatkowym nie przekroczy 100 zł, a podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób.
Dodać należy, że zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 1 lipca 2014 r., I FSK 1123/13, łączną wartość prezentów małej wartości nieprzekraczającą w roku podatkowym kwoty 100 zł, należy rozumieć jako cenę ich nabycia netto (bez podatku), określoną w momencie przekazania towaru.
Jeżeli w analizowanym przypadku ww. warunki zostały spełnione, tj. mamy do czynienia z „prezentami o małej wartości” i podatnik prowadzi stosowną ewidencję, przekazanie prezentów na rzecz kontrahentów nie pociąga za sobą obowiązku wykazania podatku należnego od tych czynności, mimo że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie ww. towarów. W sytuacji, gdy upominki nie będą „prezentami o małej wartości”, ich przekazanie pociągnie za sobą obowiązek rozliczenia VAT należnego. Również w tym przypadku podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie ww. towarów.
Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 27 stycznia 2015 r.