Tak wskazał NSA w wyroku z 3 marca 2015 r. W przedmiotowej sprawie fiskus określił izbie gospodarczej zobowiązanie w podatku dochodowym od osób prawnych wraz z odsetkami stwierdzając, że realizowane przez nią cele statutowe nie uprawniają do zwolnienia. Organ zakwestionował możliwość skorzystania przez izbę gospodarczą ze zwolnienia dochodów osiągniętych z tytułu składek członkowskich. Według organu, art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy o CIT nie uprawnia do zwolnienia składek członkowskich organizacji samorządu gospodarczego, jakim jest izba gospodarcza. Zaliczenie izby do kategorii organizacji politycznej, społecznej lub zawodowej (o których mowa w tym przepisie) stanowiłoby rozszerzającą wykładnię tego przepisu i naruszenie zasady powszechności opodatkowania. Zdaniem fiskusa, zwolnienie zawarte w tym przepisie jest zwolnieniem warunkowym i zależy od łącznego spełnienia następujących przesłanek: podatnik korzystający ze zwolnienia musi prowadzić działalność statutową określoną w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, dochody muszą być przeznaczone na cele działalności statutowej wymienionej w tym przepisie oraz bez względu na termin - wydatkowane na ten cel, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodu.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu, to fiskus ma rację. Sąd podkreślił, że zwrot "cel statutowy" użyty w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT należy rozumieć, jako cel działania danego podmiotu, który przypisuje mu, jako cel statutowy, ustawa regulująca zasady jego powstawania, organizacji i funkcjonowania - nie zaś każdy cel zapisany w statucie tego podmiotu. Niezaakceptowanie takiej wykładni oznaczałoby zgodę na wpływanie przez podatników na zakres możliwości stosowania zwolnienia podatkowego za pomocą określonych postanowień statutowych. To byłoby nie do pogodzenia z art. 217 Konstytucji RP.

Art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT powinien być analizowany w związku z przepisami prawa określającymi dla danej kategorii podmiotów obszar i cele ich działalności, w granicach, których mogą one wskazać w statucie konkretne cele swojego działania.

Natomiast zdaniem NSA, zadania izb gospodarczych, zakreślone przepisami ustawy o izbach gospodarczych, nie pokrywają się z celami wymienionymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.

Sąd nie kwestionuje, że izba gospodarcza, prowadząc działalność zgodną z przepisami ustawy o izbach gospodarczych, może np. organizować warsztaty, szkolenia, konferencje, powodujące wzrost wiedzy ich uczestników lub realizować projekty, których efektem może być poprawa stanu środowiska. Jednak w kontekście art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT efekty te muszą być uznane za wynik realizacji zadań określonych w art. 2-4 ustawy o izbach gospodarczych. Nie mogą być efektem realizacji celów wymienionych w powołanym przepisie ustawy podatkowej - oświatowego, naukowego, ochrony środowiska, jako celów statutowych.

Wyrok NSA z 3 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 236/13

Dowiedz się więcej z książki
CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł