W przedmiotowej sprawie fiskus w wyniku przeprowadzonego postępowania kontrolnego stwierdził, że podatnik w pewnym okresie czasu zajmował się handlem alkoholem oraz papierosami bez polskich znaków akcyzy. Fiskus uznał, że podatnik prowadził niezgłoszoną do opodatkowania działalność gospodarczą, w wyniku czego zaniżył zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym. A ponieważ brak jest ksiąg podatkowych oraz innych danych niezbędnych do określenia podstawy opodatkowania, należy ją oszacować. Szacunku fiskus dokonał w oparciu o złożone zeznania.

Podatnik się nie zgodził. Wskazał, że do sądu okręgowego wpłynął przeciwko niemu akt oskarżenia o to, że biorąc udział w zorganizowanej grupie przestępczej uczynił sobie z popełniania przestępstw, w tym skarbowych, stałe źródło dochodów. Według podatnika ma to istotne znaczenie, ponieważ z uwagi na brzmienie art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT przychody uzyskane z przestępstw nie mogą być opodatkowane.

Sprawę rozstrzygnął WSA w Olsztynie. Sąd nie zgodził się z podatnikiem. Uznał przede wszystkim, że podatnik prowadził działalność gospodarczą. Natomiast prowadzenie działalności gospodarczej w warunkach bezprawia administracyjnego, np. bez uzyskania wymaganej koncesji, nie wyklucza stosowania przepisów ustawy o PIT. Według sądu jako czynności niemogące być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT, należy rozumieć przede wszystkim te czynności, które są przez prawo zakazane. Nie można się bowiem skutecznie zobowiązać do czynności, która wyraźnie jest zakazana przez prawo. Będą to np. takie czynności, jak stręczycielstwo, podjęcie się popełnienia przestępstwa, przemyt, handel narkotykami, łapówkarstwo czy płatna protekcja. Chodzi więc tutaj o takie zachowania, które w ogóle, w każdych warunkach, nie mogą być określone w treści ważnej i wywołującej zamierzone skutki umowy. Natomiast jeżeli przyczyna nieważności umowy nie tkwi w istocie zachowania się (czynności) podatnika, z którego wynikają przychody, a korzyść otrzymana w wyniku wykonania nieważnej umowy może zostać uznana za przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, to przychód ten podlega tej ustawie.

Wyrok WSA w Olsztynie z 10 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Ol 196/15

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego

Dowiedz się więcej z książki
Podatki dochodowe. 522 wyjaśnienia i interpretacje
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł