Obecnie przedmiot język łaciński i kultura antyczna nauczany jest tylko w szkołach ponadpodstawowych. Od roku szkolnego 2020/2021 może być nauczany na poziomie podstawowym w klasie I liceum ogólnokształcącego i technikum, jako przedmiot do wyboru, obok filozofii, plastyki lub muzyki. Wcześniej mógł być nauczany tylko na poziomie rozszerzonym.

Nowa podstawa programowa znów wprowadzana na łapu capu>>

Łacina już w podstawówce

Polskie Towarzystwo Filologiczne, które zrzesza nauczycieli języka łacińskiego i starogreckiego oraz badaczy i miłośników kultury antycznej, uruchomiło w lutym Cenzus Latynistów. Jest to baza danych, która służy do zbierania informacji statystycznych o nauczycielach języka łacińskiego w Polsce oraz do ułatwienia kontaktów między szkołami a potencjalnymi nauczycielami. - Zachęcamy do wypełnienia formularza. Będziemy wdzięczni za odpowiedzi zarówno od tych osób, które chciałyby podjąć pracę w szkolę (albo zwiększyć liczbę godzin nauczania), jak i od latynistów, którzy nie planują rozpoczęcia / powrotu do kariery dydaktycznej w szkole - apeluje.

Sprawdź w LEX: Kalendarz zadań dyrektora - Marzec 2023 >>

Sprawdź w LEX: Kalendarz zadań dyrektora - Kwiecień 2023 >>

Określenie nowej podstawy programowej dla przedmiotu język łaciński umożliwi nauczanie go w klasach VII-VIII szkoły podstawowej, w liceum ogólnokształcącym i technikum – zamiast drugiego języka obcego nowożytnego. W konsekwencji tej zmiany od roku szkolnego 2023/2024 uczniowie klasy VII szkoły podstawowej, klasy I liceum ogólnokształcącego i technikum będą mogli wybrać (jeżeli szkoła będzie miała taką ofertę) język łaciński. W przypadku szkół ponadpodstawowych możliwość nauki języka łacińskiego (zamiast drugiego języka obcego nowożytnego) będzie niezależna od dotychczasowej możliwości uczenia się w liceum i technikum przedmiotu język łaciński i kultura antyczna (w zakresie podstawowym lub w zakresie rozszerzonym). MEiN informuje, że planowane są również zmiany w egzaminie maturalnym, polegające na możliwości przystąpienia do egzaminu maturalnego z tego języka z przedmiotów obowiązkowych, w części pisemnej. Zmiany w tym zakresie przewidziane są od roku szkolnego 2026/2027. Na poziomie rozszerzonym (tak, jak dotychczas) uczniowie będą mogli przystąpić do egzaminu z przedmiotu język łaciński i kultura antyczna. W uzasadnieniu do projektu nowelizacji rozporządzenia dotyczącego podstawy programowej resort zaznaczono, że nie przewiduje się włączenia języka łacińskiego do katalogu języków obcych, z których uczniowie mogą przystępować do egzaminu na egzaminie ósmoklasisty.

Czytaj w LEX: Zadania i kwalifikacje pedagoga specjalnego >>

Jak wskazano w dokumencie Ocena Skutków Regulacji towarzyszącym projektowi noweli, wprowadzenie możliwości nauczania języka łacińskiego w klasach VII i VIII szkoły podstawowej jako drugiego języka obcego może mieć wpływ na zwiększenie zatrudnienia w szkołach podstawowych nauczycieli posiadających kwalifikacje do nauczania języka łacińskiego. Szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli, w szczególności poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i rodzajów placówek określają przepisy rozporządzenia w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli.

Zgodnie z nimi, kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w liceach ogólnokształcących i technikach posiada osoba, która ukończyła: studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami; studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, na kierunku, którego efekty uczenia się w zakresie wiedzy i umiejętności obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć; studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, na kierunku (specjalności) innym oraz studia podyplomowe w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć. Niezależnie od skończonych studiów musi mieć przygotowanie pedagogiczne.

Czytaj w LEX: Czy nauczyciel posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela bibliotekarza w technikum? >>

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela łaciny

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkołach podstawowych posiada osoba, która ma takie kwalifikacje jak wymagane są od nauczyciela w szkole ponadpodstawowej. Kwalifikacje ma także osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami; studia pierwszego stopnia na kierunku, którego efekty uczenia się w zakresie wiedzy i umiejętności obejmują treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć; studia pierwszego stopnia na kierunku (specjalności) innym oraz studia podyplomowe lub kurs kwalifikacyjny, w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć. W szkole podstawowej uczyć może też osoba, która jest absolwentem zakładu kształcenia nauczycieli w specjalności odpowiadającej nauczanemu przedmiotowi lub prowadzonym zajęciom, a także zakładu kształcenia nauczycieli w specjalności innej oraz kurs kwalifikacyjny w zakresie nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć. Niezależnie by być nauczycielem w szkole podstawowej trzeba mieć przygotowanie pedagogiczne. Osoby, które mają kwalifikacje do nauczania j. łacińskiego w świetle obecnie obowiązujących przepisów zachowają je, natomiast zmienione wymagania będą miały zastosowanie do osób, które podjęły kształcenie na studiach od roku akademickiego 2019/2020.

Czytaj w LEX: Kwalifikacje zawodowe nauczycieli zatrudnionych w szkołach specjalnych >>

Czytaj w LEX: Kwalifikacje nauczycieli szkół ponadpodstawowych >>

Resort edukacji i nauki wyjaśnił też, że jeśli chodzi o kształcenie nauczycieli języka łacińskiego, to obecnie żadna z uczelni nie prowadzi kierunku o nazwie "filologia łacińska". Kształcenie w zakresie języka łacińskiego jest prowadzone na kierunkach m.in. filologia, filologia klasyczna, filologia klasyczna i studia śródziemnomorskie, studia śródziemnomorskie. Studia (pierwszego stopnia i drugiego stopnia) w zakresie języka łacińskiego na kierunku filologia klasyczna i na kierunkach o innych nazwach prowadzących kształcenie w zakresie języka łacińskiego prowadzone są w 9 uczelniach. Są to: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Warszawski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytet Śląski w Katowicach i Uniwersytet Wrocławski.Jak podaje MEiN - według stanu na dzień 31 grudnia 2022 r. - liczba  studentów na kierunku filologia klasyczna to 245 osób, a liczba studentów kierunków o innych nazwach (w zakresie języka łacińskiego) to 457 osób. (ms/pap).