- Zmianie powinien ulec art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 737 z późn. zm.). Proponowane brzmienie przepisu: szkołą lub placówką kieruje kolegialny organ składający się z dyrektora do spraw dydaktyki, dyrektora do spraw organizacyjnych oraz dyrektora do spraw finansowych wyłonionych na podstawie odrębnych przepisów karty w tym mianowania, powołania, zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, któremu powierzono stanowisko dyrektora - wskazuje nasz Czytelnik.

Sprawowanie funkcji dyrektora wiąże się z licznymi obowiązkami>>

 

Mnożenie funkcji i zbyt duże obciążenie finansowe

    Pomysł wprowadzenia kolegialnego zarządzania szkołą, choć w teorii brzmi interesująco, w praktyce wiąże się z trudnościami - ocenia Marek Pleśniar, dyrektor biura Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty. - W systemie takim nie ma jednego wyraźnego lidera, co utrudnia podejmowanie decyzji i zarządzanie. Byłoby to mało efektywne i drogie rozwiązanie. Obecnie dyrektorzy, z reguły posiadający wykształcenie w zakresie zarządzania, są w stanie skutecznie zajmować się zarówno sprawami kadrowymi, jak i administracyjnymi. Dodatkowo, większość z nich to nauczyciele z wieloletnim doświadczeniem, co sprawia, że bardzo dobrze orientują się w kwestiach związanych z dydaktyką - podkreśla.

     

    Cena promocyjna: 62.1 zł

    |

    Cena regularna: 69 zł

    |

    Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 51.75 zł


    Stanowisko dyrektora w publicznym przedszkolu, szkole podstawowej, ponadpodstawowej lub placówce może objąć nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który spełnia następujące wymagania:

    • posiada wykształcenie wyższe z tytułem zawodowym magistra, magistra inżyniera lub równorzędnym, a także przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje niezbędne do pracy na stanowisku nauczyciela w danej jednostce;
    • ukończył studia pierwszego lub drugiego stopnia, jednolite studia magisterskie, studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny dotyczący zarządzania oświatą, zgodnie z przepisami dotyczącymi placówek doskonalenia nauczycieli;
    • posiada co najmniej pięcioletni staż pracy pedagogicznej jako nauczyciel lub pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej na stanowisku nauczyciela akademickiego.

     

    Rozproszona władza w szkole

    Marek Pleśniar wskazuje, że zamiast mnożyć dodatkowe stanowiska kierownicze, lepiej skupić się na dzieleniu obowiązków i delegowaniu zadań w ramach istniejących struktur. - Liderzy zespołów nauczycielskich czy osób zaangażowanych w różne obszary działalności szkoły mogą efektywnie wspierać pracę dyrektora, bez konieczności zmiany prawa czy wprowadzania nowych organów - podkreśla dyrektor biura OSKKO.

    Pionowe podzielenie zadań w szkole, czyli delegowanie części zadań na nauczycieli, byłoby prostsze i dawałoby nauczycielom szanse na rozwój. OSKKO od dawna podnosi postulat wprowadzenia systemu wewnątrzszkolnego zarządzania szkołą, również w odpowiedzi na brak pomysłu na motywowanie nauczycieli na najwyższym stopniu awansu zawodowego do dalszego rozwoju. Obecnie jest z tym problem, na co zwracała uwagę choćby Najwyższa Izba Kontroli.

     

    Jednym z kluczowych założeń tej koncepcji jest odejście od biurokratycznego podejścia do rozwoju zawodowego. Obecne funkcje, takie jak opiekun stażu, często ograniczają się do formalnego nadzoru i wypełniania dokumentacji, co nie wpływa realnie na rozwój młodych nauczycieli. Zamiast tego, praktyki mentorskie miałyby opierać się na faktycznym wsparciu i wymianie doświadczeń, dzięki czemu młodsi pedagodzy mogliby rozwijać swoje umiejętności pod kierunkiem bardziej doświadczonych kolegów. System wewnątrzszkolny zakłada również, że każdy kolejny etap awansu zawodowego wiązałby się nie tylko z podwyżką wynagrodzenia, ale także z nowymi kompetencjami i odpowiedzialnością. To podejście mogłoby zmotywować nauczycieli do większego zaangażowania i rozwijania swoich umiejętności w sposób rzeczywisty, a nie tylko formalny. W ten sposób nauczyciele na wyższych poziomach awansu mogliby mieć większy wpływ na funkcjonowanie szkoły, stając się liderami zmiany i wspierającymi innowacje w edukacji - mówi Marek Pleśniar.

    Zobacz w LEX: Odwołanie dyrektora szkoły (placówki oświatowej) w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia > >

     

    Legislacyjnie trudne do wdrożenia

    Wprowadzenie kolegialnego organu zarządzającego szkołą wiązałoby się z koniecznością wprowadzenia wielu zmian ustawowych, a nie wyłącznie zmianą art. 62 - wymagałoby choćby wprowadzenia przepisu dzielącego szczegółowe kompetencje w poszczególnych aspektach zarządzania szkołą, regulującego ponoszenie odpowiedzialności za ewentualne nieprawidłowości oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych. I nie ograniczyłoby się do zmian w tylko jednej ustawie.

     

    Zgodnie z art. 7 ustawy Karta Nauczyciela szkołą kieruje dyrektor, który jest jej przedstawicielem na zewnątrz, przełożonym służbowym wszystkich pracowników szkoły i przewodniczącym rady pedagogicznej. Obowiązki osoby piastującej to stanowisko wynikają nie tylko z ustawy Prawo oświatowe, ale także z ustawy Karta Nauczyciela, ustawy o systemie oświaty, ustawy o finansowaniu zadań oświatowych oraz z aktów wykonawczych. Sporym kosztem i wyzwaniem byłoby także uregulowanie przepisów dotyczącym wyłaniania dyrektorów szkół z poszczególnych dziedzin. Dyrektora - co do zasady - wyłania się w drodze konkursu. W skład komisji wybierającej dyrektora według art. 63 ust. 14 PO wchodzą:

    •     po trzech przedstawicieli organu prowadzącego szkołę lub placówkę i organu sprawującego nadzór pedagogiczny;
    •     po dwóch przedstawicieli rady pedagogicznej i rady rodziców;
    •     jeden przedstawiciel organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego. Przedstawiciel ten jest wyłaniany spośród członków organizacji związkowych obejmujących swoim zakresem działania szkołę lub placówkę, w której odbywa się konkurs.

     

    Zobacz także w LEX: Dyrektor szkoły publicznej jako "urzędnik" samorządowy. Glosa do wyroku WSA z dnia 26 kwietnia 2018 r., II SA/Ke 164/18 > >