Resort edukacji wskazuje, że nie wie nic o problemach z legitymacjami służbowymi dla nauczycieli. Przypomina jednak, że nie zawsze osoba, która jest zatrudniona w szkole ma prawo do takiego dokumentu. Zdarza się bowiem, że nie spełnia ona wszystkich wymagań kwalifikacyjnych, jakie przewidują przepisy. Legitymacja ważna jest przy wykazywaniu prawa do ulg na przejazdy koleją i komunikacją miejską w niektórych miastach. Według ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego nauczyciele przedszkoli publicznych lub niepublicznych oraz nauczyciele szkół podstawowych i ponadpodstawowych - publicznych lub niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych mają prawo do ulgi 33 proc. przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych.
Legitymacja przedszkolna nie dla każdego dziecka>>
Legitymacja wydawana na wniosek
Według Karty Nauczyciela dyrektor szkoły, na wniosek nauczyciela, wystawia nauczycielowi legitymację służbową. Dyrektor szkoły może pobierać opłaty za wydanie legitymacji w wysokości nieprzekraczającej kosztów wytworzenia dokumentu. Przepis przewiduje, że musi to zrobić w terminie 30 dni od dnia złożenia przez nauczyciela wniosku o jej wystawienie.
Do otrzymania legitymacji służbowej nauczyciela uprawnieni są nauczyciele większości szkół i placówek, tj. nauczyciele zatrudnieni w:
- publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2024 r. poz. 737, z późn. zm.), prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej;
- publicznych i niepublicznych przedszkolach, szkołach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego;
- okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich działających na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. z 2024 r. poz. 978, z późn. zm.);
- publicznych kolegiach pracowników służb społecznych;
- szkołach polskich, o których mowa w art. 4 pkt 29d ustawy – Prawo oświatowe, oraz publicznych szkołach i zespołach szkół przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych.
Resort przypomina jednak, że przepisów nie stosuje się do osób, które zatrudniono w szkole za zgodą kuratora oświaty. - Zgodnie z art. 15 ust. 2 i 3 ustawy – Prawo oświatowe, w uzasadnionych przypadkach w szkole publicznej może być, za zgodą kuratora oświaty, a w przypadku szkoły artystycznej – ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zatrudniona osoba niebędąca nauczycielem, posiadająca przygotowanie uznane przez dyrektora szkoły za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć - wyjaśnia MEN.
Osobę tę zatrudnia się na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465, z późn. zm.), z tym że do tej osoby stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć edukacyjnych nauczycieli oraz ustala się jej wynagrodzenie nie wyższe niż 184 proc. kwoty bazowej, określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej. Organy prowadzące szkoły mogą upoważniać dyrektorów szkół, w indywidualnych przypadkach, do przyznawania wynagrodzenia w wyższej wysokości.
- Tak więc do osoby niebędącej nauczycielem przepisy ustawy – Karta Nauczyciela mają zastosowanie wyłącznie w zakresie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć edukacyjnych. Nie mają natomiast zastosowania pozostałe przepisy tej ustawy, w tym dotyczące m. in. legitymacji służbowej nauczyciela - wskazuje resort.
Zobacz w LEX: Kontakty z dzieckiem. Jak regulować, jak egzekwować? - aspekty proceduralne > >
Na legitymację w mObywatelu trzeba będzie poczekać
Docelowo legitymacja nauczyciela ma być przede wszystkim elektroniczna - podłączona do mObywatela, tyle że za przepisami nie podążyły techniczne możliwości aplikacji i wygląda na to, że przez jakiś czas jeszcze nie nadążą. Ustawa z 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel wprowadziła mLegitymację nauczyciela, zastępując tradycyjne zasady wydawania legitymacji służbowych określone w Karcie Nauczyciela. Legitymacja nauczyciela jest obecnie obligatoryjnie dostępna w formie elektronicznej jako mLegitymacja, natomiast tradycyjna, w formie karty, jest wydawana tylko na wniosek nauczyciela. Problem w tym, że tym razem to technologia nie nadążyła za przepisami - nauczycielskie legitymacje nie zostały na razie dodane do aplikacji mObywatel.
Początkowo przepisy miały wejść w życie do 27 lipca 2024 r. Wdrożenie mLegitymacji dla nauczycieli będzie możliwe dopiero po nowelizacji ustawy o aplikacji mObywatel oraz wydaniu nowego rozporządzenia w sprawie wzoru legitymacji.
Sprawdź w LEX: Nauczyciele pełnią funkcje publiczne > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
