Minister Infrastruktury i Rozwoju, rozporządzeniem z dnia 3 kwietnia 2015 r. (Dz. U. poz. 522) określił wymagania zdrowotne, fizyczne i psychiczne, jakie powinny spełniać osoby ubiegające się o świadectwo maszynisty albo o zachowanie jego ważności (załącznik nr 1), zakres badań lekarskich i psychologicznych oraz sposób oceny zdolności fizycznej i psychicznej osób ubiegających się o świadectwo maszynisty, a także wzory dokumentów potwierdzających zdolność fizyczną i psychiczną osób ubiegających się o świadectwo maszynisty albo o zachowanie jego ważności.

Zakres badań obejmuje: ogólne badanie lekarskie, badanie narządów wzroku, słuchu i równowagi oraz aparatu głosowego, badanie układu nerwowego, badanie krwi i moczu, EKG i badanie radiologiczne klatki piersiowej. Ponadto kandydat na maszynistę poddawany jest badaniom w kierunku objawów wskazujących na uzależnienie od alkoholu lub od środków działających podobnie do alkoholu oraz innym badaniom diagnostycznym i specjalistycznym, w tym psychologicznej przydatności zawodowej, uwzględniającym czynniki ryzyka zawodowego i szczególne wymagania sprawności psychicznych w transporcie kolejowym – w szczególności zdolności poznawcze (pamięć, uwaga i koncentracja, percepcja, rozumowanie), sprawność psychomotoryczna (czas reakcji i koordynacja rąk) oraz komunikowanie się i osobowość, umożliwiające bezpieczne wykonywanie obowiązków maszynisty.

Wyniki badań laboratoryjnych (z wyjątkiem badania poziomu glikemii) uznaje się za miarodajne, jeżeli od dnia ich wykonania upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy, a w przypadku badania radiologicznego klatki piersiowej - nie więcej niż 48 miesięcy.

W przypadku, gdy kandydat na badania zgłosił się do lekarza bezpośrednio po ukończeniu pracy lub jego stan nie pozwala na prawidłową ocenę spełniania wymagań zdrowotnych, fizycznych i psychicznych, lekarz odmawia wykonania badania i uzgadnia z taką osobą inny termin badania.

W wydanym orzeczeniu lekarz określa termin najbliższego badania okresowego. W przypadku niezgadzania się z treścią orzeczenia lekarskiego, osoba zainteresowana może wystąpić - w ciągu 7 dni od dnia wydania orzeczenia (za pośrednictwem lekarza, który je wydał) - z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania w podmiocie uprawnionym. Orzeczenie lekarskie wydane w tym trybie jest ostateczne.

Edward Kołodziejczyk