Rok 2016 zapowiada się monotonny pod względem dni wolnych od pracy. Wszystkie święta, które przypadną w przyszłym roku, wypadają w środku tygodnia lub w niedzielę.
W związku z tym pracownicy nie będą mieli prawa do otrzymania dodatkowego dnia wolnego od pracy. Przypomnijmy, zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy w 2016 r. będą nimi niedziele oraz: 1 stycznia – Nowy Rok (piątek);6 stycznia – Święto Trzech Króli (środa); 27 marca - pierwszy dzień Wielkiej Nocy (niedziela); 28 marca - drugi dzień Wielkiej Nocy (poniedziałek); 1 maja – Święto Państwowe (niedziela); 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja (wtorek); 15 maja - pierwszy dzień Zielonych Świątek (niedziela); 26 maja - dzień Bożego Ciała (czwartek); 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (poniedziałek); 1 listopada – Wszystkich Świętych (wtorek); 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości (piątek); 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia (niedziela); 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia (poniedziałek).
Żadne z ustawowych dni wolnych nie wypada zatem w sobotę. Zgodnie z generalną zasadą wynikającą z art. 129 kodeksu pracy, czas pracy w podstawowym systemie czasu pracy nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę i przeciętnie czterdziestu godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym czterech miesięcy.
Po Wyroku Trybunału Konstytucyjnego z października 2012 r. (sygn. akt K 27/11) pracownicy z powrotem mogą odbierać dzień wolny, jeżeli święto wypada w dniu wolnym od pracy, wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Każde bowiem święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.
Warto dodać, że terminy dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy nie zostały określone w Kodeksie pracy. Wynikają one jedynie z przyjętego pięciodniowego rozkładu czasu pracy. Ich ustalenie, stosownie do art. 150 § 1 k.p., powinno nastąpić w rozkładzie czasu pracy w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy lub w obwieszczeniu pracodawcy, czyli w sposób właściwy dla procedury ustalania tych aktów prawnych u danego pracodawcy.
Można więc wskazać konkretne dni datą kalendarzową lub przyjąć ogólny zapis, że dniem wolnym od pracy jest sobota lub inny wybrany dzień tygodnia. Można też wskazywać taki dzień na bieżąco w indywidualnych harmonogramach czasu pracy, jednak takie harmonogramy powinny odzwierciedlać to, co zostało ustalone w aktach wskazanych w art. 150 § 1 k. p. W praktyce dni wolne od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy wyznacza się najczęściej na soboty. Nie ma jednak przeszkód prawnych, aby dni te przewidziane zostały w inne dni tygodnia. Nie może to być jednak niedziela. Takie dni można wykorzystać w terminach dowolnie ustalonych w rozkładzie czasu pracy. Przykładowo, pracodawcy mogą kumulować dni wolne od pracy po to by pracownicy mieli więcej czasu na regenerację sił. A zatem możliwe jest rozwiązanie, w którym pracownik odpoczywa w przerwie międzyświątecznej, a potem pracuje więcej. Ważne, by nie przekroczyć norm czasu pracy.
Agnieszka Rosa