W jakich okolicznościach, w jakiej wysokości poszkodowany może uzyskać odszkodowanie za zniszczone podczas wypadku mienie prywatne? Kto wypłaca takie odszkodowanie?
Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługuje odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy, z wyjątkiem utraty lub uszkodzenia pojazdów samochodowych oraz wartości pieniężnych. Odszkodowanie w wysokości rekompensującej straty wypłaca pracodawca.
Zgodnie z art. 2371 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, przysługuje od pracodawcy odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy. Przepis wyklucza jednak odszkodowanie za utratę lub uszkodzenia pojazdów samochodowych oraz wartości pieniężnych.
Odszkodowanie za utracone lub uszkodzone przedmioty osobiste wypłacane jest na wniosek pracownika, który uległ wypadkowi, a decyzję w sprawie jego wysokości podejmuje pracodawca. Przepis art. 2371 § 2 k.p. nie określa sposobu ustalania wysokości odszkodowania, a zatem zgodnie z art. 300 k.p. zastosowanie ma art. 361 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c., stanowiący, że odszkodowanie obejmuje straty, jakie poszkodowany poniósł oraz korzyści, jakie mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Należy jednak pamiętać o art. 362 k.c., w myśl którego odszkodowanie ulega odpowiedniemu zmniejszeniu, jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody.
Ze względu na fakt, iż wniosek o odszkodowanie na ogół składany jest po dłuższym okresie czasu (np. po zakończeniu zwolnienia lekarskiego spowodowanego wypadkiem), w protokole ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku nie zawsze znajduje się zapis dotyczący zniszczenia bądź utraty przedmiotów osobistego użytku. Dlatego też w myśl art. 6 k.c. w związku z art. 300 k.p., ciężar dowodu spoczywa na pracowniku, tak więc to pracownik powinien wykazać istnienie szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy powstaniem szkody a wypadkiem przy pracy. Pracodawca, u którego wniosek o odszkodowanie budzi wątpliwości, może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, odrębne od postępowania powypadkowego, w celu potwierdzenia wiarygodności wniosku.
Warto również zauważyć, że poszkodowany, który nie zgadza się z odmową wypłaty odszkodowania lub uważa, że jest ono zbyt niskie, może dochodzić swoich praw przed sądem pracy, gdyż odszkodowanie wynikające z art. 2371 § 2 k.p. jest roszczeniem ze stosunku pracy.

Maciej Ambroziewicz