Wystarczy jedna akcja należąca do Skarbu Państwa, by wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych spółki były kształtowane według nowej ustawy kominowej.

Zmiana obowiązuje od 9 września 2016 r. Tego dnia weszła bowiem w życie ustawa z 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. z 2016 r. poz. 1202, dalej ustawa z 2016 r.), zwana popularnie nową ustawą kominową. Nie zastąpiła swojej poprzedniczki, lecz ją ograniczyła. Wskutek jej regulacji z ustawy z 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 2099 ze zm., dalej ustawa z 2000 r.) zniknęły przepisy dotyczące spółek prawa handlowego jednoosobowych utworzonych przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego (jst), w których udział Skarbu Państwa przekracza 50 proc. kapitału zakładowego lub 50 proc. liczby akcji, w których udział jst przekracza 50 proc. kapitału zakładowego lub 50 proc. liczby akcji, w których udział spółek, o których mowa w poprzednich punktach przekracza 50 proc. kapitału zakładowego lub 50 proc. liczby akcji.

Podlegają one teraz ustawie z 2016 r. Ta dodatkowo rozszerzyła zakres oddziaływania swoich regulacji na podmioty z mniejszym udziałem Skarbu Państwa. Jej przepisy określają sposób wykonywania uprawnień z akcji i udziałów - w zakresie kształtowania wynagrodzeń członków zarządów i rad nadzorczych w spółkach handlowych – przysługujących Skarbowi Państwa, jednostkom samorządu terytorialnego i ich związkom, a także państwowym i komunalnym osobom prawnym. Niezależnie od tego, jaka jest to liczba akcji lub udziałów. Wystarczy więc jedna.

Ustawa z 2000 r. dotyczy obecnie przedsiębiorstw państwowych, państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych, agencji państwowych, instytutów badawczych, niektórych fundacji, państwowych jednostek budżetowych czy samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej. W tych podmiotach wykluczone jest zawieranie kontraktów menedżerskich, ponieważ art. 3, który na to pozwalał, został skreślony.

Wyłącznie kontrakty menedżerskie (umowy o świadczenie usług zarządzania) przewiduje natomiast ustawa z 2016 r. Oznacza to, że eliminuje w przypadku spółek, których dotyczy, umowy o pracę. Co więcej wprowadza podział wynagrodzenia członków zarządów na dwie części: stałą (podstawowe wynagrodzenie miesięczne uzależnione od wielkości podmiotu) i zmienną (wynagrodzenie uzupełniające zależne od realizacji celów zarządczych, należne za rok obrotowy i wypłacane jednorazowo). Warunki zatrudnienia (w tym finansowe) tych osób najpierw muszą zostać określone w projekcie uchwały walnego zgromadzenia, które ten organ przyjmie w głosowaniu.

Jadwiga Sztabińska