Już 17 czerwca pracodawcy otrzymają wnioski o nowy urlop rodzicielski. Rodzice dzieci urodzonych 1 stycznia 2013 r. mają w zasadzie tylko jeden dzień na skorzystanie z nowego uprawnienia. Jeśli nie złożą wniosku w dniu wejścia w życie ustawy, stracą prawo do nowego urlopu rodzicielskiego. O uzupełnienie dodatkowego urlopu macierzyńskiego mogą zawnioskować tylko do zakończenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego udzielonego na dotychczasowych zasadach, a urlop ten dla rodziców dzieci narodzonych 1 stycznia 2013 r. dobiega końca dokładnie 17 czerwca.
Pośpiech jest wskazany, ponieważ rodzice, którzy we wskazanym przez ustawę okresie złożą określone wnioski, będą mogli dwukrotnie dłużej sprawować opiekę nad swoim dzieckiem.
Po wejściu w życie nowelizacji rodzicom będą bowiem przysługiwały 52 tygodnie urlopu (w przypadku urodzenia jednego dziecka). Na urlop ten będą składały się: 20 tygodni urlopu macierzyńskiego (w tym 14 zarezerwowanych tylko dla matki), 6 tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego (dotychczas 4 tygodnie) i 26 tygodni tzw. urlopu rodzicielskiego. Z dodatkowego i rodzicielskiego urlopu na równych prawach będą mogli korzystać ojciec i matka.
Płatny roczny urlop ma przysługiwać wszystkim rodzicom dzieci urodzonych w 2013 r., nie tylko zatrudnionym na etatach, ale też wszystkim, którzy opłacają ubezpieczenie chorobowe, czyli także pracującym na podstawie umowy-zlecenia i samozatrudnionym.
Przewidziano też możliwość łączenia pracy na część etatu, ale nie więcej niż pół, z korzystaniem z tych urlopów. Wtedy pracownik otrzyma połowę zasiłku macierzyńskiego.
Zmiany dotyczą również wysokości wynagrodzeń wypłacanych rodzicom w czasie urlopów i sposobu składania wniosków o nie. Rodzic, który zdecyduje się na półroczny pobyt z dzieckiem, będzie otrzymywał 100% pensji. Jeśli zechce przedłużyć urlop o kolejne pół roku, jego wynagrodzenie wyniesie 60% pensji. Z kolei rodzicowi, który chciałby od razu skorzystać z rocznego urlopu, będzie przysługiwało 80% wynagrodzenia.
Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego będzie wynosił:
a) 60% podstawy wymiaru zasiłku, przy zasiłku macierzyńskim w okresie urlopu macierzyńskiego i urlopu dodatkowego na poziomie 100 % podstawy wymiaru, albo
b) 80% podstawy wymiaru zasiłku w przypadku ubezpieczonej, która we wniosku złożonym przed przewidywaną datą porodu wystąpi o udzielenie jej bezpośrednio po zasiłku macierzyńskim, dodatkowego zasiłku macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po takim zasiłku - zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wyżej opisanym przypadku - będzie wynosił 80% podstawy wymiaru,
c) w przypadku, gdy ubezpieczona, która we wniosku złożonym przed przewidywaną datą porodu wystąpiła o udzielenie jej bezpośrednio po zasiłku macierzyńskim, dodatkowego zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po takim zasiłku, zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze, zrezygnuje z zasiłku za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze lub z zasiłku za okres urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze i nie skorzysta z prawa do tych zasiłków ubezpieczony - ojciec dziecka, wówczas proponuje się wyrównanie wypłaconej kwoty zasiłków macierzyńskich w wysokości 80% podstawy wymiaru do 100% podstawy wymiaru za wykorzystany okres pobierania zasiłków, w formie jednorazowej wypłaty.
Nowelizacja zmienia również przepisy dotyczące urlopu wychowawczego. Urlop wychowawczy będzie można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 5 roku życia, a nie jak obecnie do końca 4 roku życia.
Ustawa przewiduje też, że minister pracy i polityki społecznej będzie miał obowiązek przedstawienia Sejmowi informacji o realizacji ustawy półtora roku po jej wejściu w życie.
Ustawa z dnia 28 maja 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 675) wchodzi w życie z dniem 17 czerwca 2013 r., z wyjątkiem art. 34 ust. 2–5, które wejdą w życie 1 stycznia 2014 r.